Zeka ömür boyu geliştirilebilir

1 Mart 2012 10:18 tsi
Araştırmalar, 70’li yaşlara kadar beynin yeni nöronlar üretebildiğini gösteriyor. Örgü örmek, klasik müzik dinlemek ve yürüyüş yapmak gibi uğraşlarla farkında olmadan zekamızı geliştiriyoruz

Dr. Hasan İnsel / Milliyet
hinsel@milliyet.com.tr

ZEKA ÖMÜR BOYU GELiŞTiRiLEBiLiR

Araştırmalar, 70’li yaşlara kadar beynin yeni nöronlar üretebildiğini gösteriyor. Örgü örmek, klasik müzik dinlemek ve yürüyüş yapmak gibi uğraşlarla farkında olmadan zekamızı geliştiriyoruz

Yılbaşı civarında okuduğum bir yazının başlığı, ‘2012 yılında daha zeki olun’du. Sharon Begley tarafından yazılmış bu makale, hakikaten çok ilginçti ve zekamızı nasıl geliştirebileceğimiz konusuna değiniyordu. Geçen hafta Londra’daki çalışmalarına birkaç gün ara verip, İstanbul’a gelme fırsatı bulan psikolog Özden Bayraktar’la konuşurken, ona Begley’in yazısından bahsettim; o da okumuştu. Bir psikolog gözüyle bizler için yorumlamasını rica ettim. İşte Psikolog Özden Bayraktar’ın zeka  geliştirici önerilerle ilgili yorumları:
“Begley’in makalesi, zekamızı nasıl geliştirebileceğimizle ilgili harika bilgilerle dolu! Özellikle nörolojik alanda yapılan bilimsel araştırmaların sonuçlarıyla donanmış makale bizlere beynimizi nasıl daha iyi  kullanacağımız konusunda fikirler veriyor.
Öncelikle araştırmalar bize, zekamızı tüm  hayatımız boyunca geliştirebileceğimizi söylüyor,  yani zeka katsayımızı yükseltebiliriz. Zekamızı dört sene gibi bir sürede 21 puan kadar yükseltebilir ya da 18 puan kadar düşürebiliriz. Son yıllarda yapılan  araştırmalar, bize beynin değişme kapasitesinin  çok açık bir şekilde var olduğunu gösteriyor.  Beynin değişebilme kapasitesiyle ilgili yapılan  araştırmalar, kişinin 70’li yaşlarına kadar beyninin yeni nöronlar üretebildiğini gösteriyor.
Bir diğer önemli bulguysa fiziksel aktivitelerle  bilişsel aktivitelerin, beynin benzer bölgelerini  çalıştırdığı yönünde. Bir başka değişle, örgü örmek  klasik müzik dinlemek ve yürüyüş yapmak gibi uğraşlarla farkında olmadan zekamızı da artırıyoruz.

‘Şekerleme’ zekaya iyi geliyor
llinois Üniversitesi’nin yaptığı araştırmaya göre, yürüyüş kişinin zeka katsayısının artmasına sebep olabiliyor. Bir başka araştırmaysa, 2010 yılında Kaliforniya, Berkeley Üniversitesi’nden geliyor: Gün içinde ‘şekerleme’ yapmak dediğimiz yani kısa süreli şekilde uyuklamak da zeka sayımızın artmasını sağlıyor. Ve son olarak 2011 yılında ‘Nature Neuroscience’ tarafından yapılan bir diğer araştırmaysa, kahve sevenlere iyi haber getiriyor; kafeinin beyindeki nöronların iletişimini güçlendirdiğini kanıtlıyor. Bitter çikolatanın da hafızaya iyi geldiği tespit edildi.”

Peki bu bilgilerin ışığı altında Begley bize başka neler öneriyor?

* Alzheimer’ı önlemek için bolca   bulmaca çözün.
* Fiziksel aktivitelere katılın. Dans edin, tenis oynayın. Kalp ritmini yükseltecek ve koordinasyon gerektirecek bir aktiviteler uygun olur.
* Kendinizi yeni fikirlere ve yeniliklere açın, bunu sağlayacak konuşmaları dinleyin.
* Yeni bir lisan öğrenmeye çalışın.
* Yeterince uyuyun. Harvard Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre, uyku esnasında beyin, hatıraları işleme koymaya devam ediyor ve uyandığınızda daha iyi hatırlayabiliyorsunuz.
* Örgü örün veya nakış işleyin.
* Gülümseyin! Çeşitli çalışmalara göre, yüz ifademize çatık kaşlı bir ifade koyarak düşüncemizi negatif etkiliyoruz.
* Yeterince su için. Susuz kaldığımızda  beyin planlama konusunda çok zorlanıyor   ve daha çok enerji harcıyor.
* Sanat, resim sergileri ve müzeleri gezin.
* Müzik aleti çalmayı öğrenin.
* Şehir merkezinin dışına çıkın, doğayla iç içe olun. Dış uyaranların az olduğu bir ortam beyninizi dinlendirir.
* Elle yazı yazın. Araştırmalar, el yazısı kullanmanın, beynin daha çok kullanılmasını sağladığını ve el yazısıyla yazılan şeylerin daha kolay hatırlandığını ortaya koyuyor.
* Yaptığınız işle ilgili olarak her 25 dakikada bir kısa ara verin.
Psikolog Özden Bayraktar, bu önerileri uygulayarak daha etkin bir şekilde  zekamızdan yararlanacağımızı belirtiyor. Denemesi bizden...
 

Bu haber 1,222 defa okundu.