Acılaştırılan incir!

23 Kasım 2010 10:33 tsi
Bilindiği gibi incir en önemli ihracat ürünlerimizden birisi. Ancak, bu ürün üzerinde de oyunlar oynanıyor. Üretici son derece de mağdur. Prof.Dr.Mustafa KAYMAKÇI yazıyor...

Yıllar önce “Acı Pirinç” adlı bir İtalyan filminde pirinç üreticilerinin sömürülmesi,bir aşk öyküsü içinde anlatılıyordu.Son yıllarda Türk Çiftçisi’nin yaşadığı sorunlar  İtalyan pirinç üreticilerinin dramından daha büyük boyutlarda.Çiftçiler,ürettikleri ürünlerini değer fiyatına pazarlayamıyorlar. Çünkü tarımsal desteklemeler istikrarsız ve yetersiz.Örgütleri de onların haklarını aramaktan uzak.Devlet,küçük ve orta ölçekli işletmeleri gözden çıkarmış.Varsa yoksa büyük işletmeleri desteklemekten yana tavır gösteriyor.İncir üreticileri de bu durumdan payını alıyor.

TÜRKİYE İNCİR ÜRETİMİ NE BOYUTTA?
Türkiye, dünyanın en büyük ve en kaliteli incir üreticisi. Bu bağlamda;
• 30 bin çiftçi ailesi incir üreticiliği yapıyor.250 bin kişiye de istihdam alanı yaratılmış.
• İncir yetiştiriciliğinin yaygın olarak yapıldığı bölge Ege Bölgesi.İhraç değerli kurutmalık çeşitler ise Büyük ve Küçük Menderes havzalarında yetiştiriliyor.
• Üretilen incirin yüzde 30’u taze olarak iç piyasada, yüzde 70’i kuru incir şeklinde ağırlıklı olarak dış pazarlarda pazarlanıyor.
• Türkiye,dünya kuru incir ihracatında birinci sırada.Dünya ihracatının yüzde 65’i(yaklaşık 40-43 bin ton) ülkemizden yapılmakta.İhracatın para  eşdeğeri yılda 120-160 milyon TL.arasında değişmekte.
• Türkiye’de incir tüketimi, Batı bölgeleriyle sınırlı.Yaş ve kuru incir tüketimi sırasıyla 300-500 g. ve 150-200 g.dolayında.
• İncir üreticileri şu anda neredeyse örgütsüz durumda. Geçmişte,Tariş İncir Birliği tarafından alım güvencesiyle destekleniyorlardı.Ancak günümüzde  Tariş’in devlet desteğinin yok edilmesiyle, üreticiler tüccar karşısında güçsüzleşmiş ve teslim olmuş durumda.

İNCİR ÜRETİCİLERİ NE İSTİYOR?
İncir üreticilerinin birçok talepleri var. Bunları şöyle sıralayabiliriz;
• İncir üreticileri, ürünlerini değer fiyata pazarlamak için  öncelikle kooperatifleşmek istiyor.Çünkü özerkleştirilen Tariş,ihracatçı firmalar gibi davranıyor,ürün bedellerini bile geç ödüyor.
• İncir üreticileri, ihracatlık kuru incirde ilk yükleme tarihinin belirsiz olması ve geç açıklanmasından şikayetçi. Bu durum arzı çoğaltıp fiyatın kırılmasına neden oluyor.İhracatçı bu yolla malı ucuz kapatıyor.
• Kuru incir için stoklama kurumları oluşturulmalı. Fiyat kırılmaları ancak  bu şekilde engellenebilir. ABD/AB’de bu kurumlar var.
• Türkiye’de arz fazlası olmadığı kabul edilerek incire destek verilmiyor. Ancak dünyada piyasaya  girmeye başlayan yeni ülkelerde belirmeye başladı.Bu nedenle incir de destekleme kapsamına alınmalı.
• Kuru incirde aflatoksin, önemli bir sorun olarak  gündemde. İç tüketimde halkımızın sağlığı,dış ticarette de malımızın gümrük kapısından dönmemesi açısından aflatoksin ile mücadele için  gerekli önlemler alınmalı.

ACİL İSTEKLER NELER?
İncir üreticilerinin yukarıda belirtilen talepleri dışında 2010 yılı için de acil istekleri var. Çünkü, bu yıl yağış yüksek oranda gerçekleşti. Kurutma döneminde  de yer yer görülen yağışlar,yüksek nemlilik  ve gündüz gece sıcaklık farkları  gibi iklimsel etmenler incirde kalite kaybına neden oldu.Bu durum incirin pazarlanmasında önemli sorunlar çıkarmış durumda.Örgüt temsilcilerinin acil istekleri şunlar;
• Maliyet fiyatlarının altında satılmış ve satılmayı bekleyen incirler özel afet kapsamına alınmalı. Bu yıla özgü 50 kuruş/kg.tan az olmamak üzere prim verilmeli.
• Kalite kaybına uğramış incirler, Tariş aracılığıyla değerlendirilmeli ya da imha edilmeli.
• Üreticilerin Ziraat Bankası başta olmak üzereTarım Kredi Kooperatifleri ve özel bankalara borçları yeniden yapılandırılmalı.

Kısaca incir de acılaştı, daha doğrusu acılaştırıldı. İzmir İli Çiftçi Örgütleri Güçbirliği Platformu ve Tire Ziraat Odası tarafından 8 Kasım 2010 gününde Tire Başköy köyünde düzenlenen “İncirde Çözüm Forumu”nda bunları belirledik.Forumda geleceğe yönelik güzel kararlar da alındı Bunlardan birincisi, “Kooperatifleşme Kararı”ydı.Üreticiler,Aralık 2010 başında Tire’de bu amaçla buluşacaklar.İkincisi de Tariş İncir Birliği aracılığla  İzmir’in okullarında yapılacak “İncir Tanıtma Günü” nün düzenleme kararıydı.

Prof.Dr.Mustafa KAYMAKÇI

Bu haber 1,395 defa okundu.