Tatil sonrası iş sendromu nasıl aşılır?

2 Eylül 2014 10:20 tsi
Tatil sezonu kapandı, yavaş yavaş evlerimize dönmeye başladık. Peki buna ne kadar hazırız? Tatil sonrası depresyona girmeyen şanslı grup ise sadece işkolikler!

Aylarca yoğun iş stresi altında çalıştıktan sonra bütün bir yıl gelecek tatili hayal etmek her çalışanın yaptığı bir şeydir. Ancak tatil bittiğinde, artık 'gerçek hayata' dönme vakti gelip çattığında adeta hüzünlü bir duygulanım içinde bulabiliriz kendimizi. Tatil dönüşü, adaptasyon depresyonu' ya da 'tatil sonrası sendromu' denilen bu durum tatilde biriktirilen tüm enerjinin bir anda yok olup gitmesine neden olabilir. Özel Gaziosmanpaşa Hastanesi'nden Psikiyatri Uzmanı Dr. Oya Bozkurt, tatil sonrası depresyonunu anlattı...

Tatil sonrası sendromu nasıl bir rahatsızlıktır?
Tatilin ardından günlük rutin hayata yeniden uyum sağlama sürecinde sık olarak baş ağrısı, uykusuzluk, sindirim sistemi problemleri, iştahsızlık, sabahları yorgun uyanma, eklem ağrıları, odaklanma güçlüğü, kolay sinirlenme ve tahammülsüzlük gibi sorunlar görülür.

İŞİNİ SEVMEYEN SIKILIR
Kimler daha çok risk altındadır?
İşini sevmeyen, iş ortamı ve arkadaşları ile sorunları olan kişilerde ve kaygılı, depresyona meyilli insanlarda bu belirtiler daha sık görülüyor. Tatil sonrası sendromundan hiç etkilenmeyen grup ise işkolikler. Bu kişiler yeniden kendilerini iyi hissettikleri ortama döndükleri için sorunsuz şekilde çalışma hayatlarına devam edebiliyorlar.

Depresyon riskini artıran başka etkenler var mı?
Tatil köyleri ve her şey dahil sistemiyle sunulan tatil seçeneklerinin 'tatil sonrası sendromu'nu artırdığını söylemek mümkün. Elini sıcak sudan soğuk suya sokmadan, sadece deniz, kum, güneş ve bolca eğlence anlayışıyla yapılan bir tatil sonrası, eve dönüş kişide sersemletici bir etki yapıyor. En büyük işin, ne yiyeceğinizi seçmek olduğu muhteşem tatil günlerinin ardından eve gelip tekrar eski düzene dönmek, ev işlerine ve işe adapte olmak sanıldığı kadar kolay olmuyor.

Bu depresyonla ne sıklıkta karşılaşıyorsunuz?
Yapılan araştırmalar; tatilden dönen kişilerin yaklaşık yüzde 50'sinin kendisini iyi hissetmediğini ifade ettiklerini göstermektedir.

ÇOCUKLAR ETKİLENİR
Çocuklar da etkileniyor mu?
Çocuklar, tatil boyunca anne-babalarıyla tüm gün beraber olmanın verdiği huzuru bırakmak istemeyebilir. Tatilin bitmesi belki de en çok onları huzursuz edecek ve aynı beraberliği tatilden döndükten sonra da arayacaklardır. Bununla birlikte tatilden döner dönmez ders çalışmalarını istemek, test çözmeleri için baskı yapmak ya da hemen bir özel öğretmen çalışmasına başlatmak son derece yanlış olur. Yetişkinlerin bile sorunlar yaşadığı tatil dönüşlerinde çocukların da bu problemi yaşadığı göz önünde bulundurulmalıdır.

TATİL DÖNÜŞÜ HEMEN ANİ KARARLAR ALMAYIN
1. İşe başlamadan bir gün önce dönün
Tatil dönüşü en azından bir gün önce gelip kendinize zaman ayırmakta fayda var. Evde geçireceğiniz zaman işe başlamadan önce bir geçiş dönemi olur.
2. Hafif egzersizler yapın
Gün içerisinde hafif yürüyüşlere çıkmak ve şehir içindeki havuza gitmek gibi tatili anımsatan etkinliklere katılmakta fayda var.
3. Olumsuz olaylara odaklanmayın
Tatilin size verdiği pozitif enerjiyle hemen her şeyi değiştirme planlarına girişmeyin. İşinizden memnun değilseniz hemen bir coşkuya kapılıp istifa etmeyin.
4. Büyük beklentiler içine girmeyin
Öncelikle kararlarınızı uygulamak için baştan öngördüğünüz zamanı belirleyin, acele etmeyin.
5. Biraz daha sosyal olun
Tatil bitti diyerek eve kapanmayın. Dostlarınız ve sevdiklerinizle vakit geçirmeye çalışın. Sinema ya da hobilerinize zaman ayırın.
6. Kendinize süre tanıyın
Tatilden eve döner dönmez günlük işlerin içine gömülmek, tatilde topladığınız tüm enerjinin uçup gitmesine yol açar. Bu nedenle yapılacak İşleri her gün yavaş yavaş yapın.

MEVSİMSEL DEPRESYON BİYOLOJİK KAYNAKLI
Bu sendrom depresyona kadar gidebilir mi? Gündelik yaşama adaptasyonun uzaması halinde bu durum fiziksel ve psikolojik bazı rahatsızlıklara yol açabilir. Çocuklarda, baş ve karın ağrıları, zaman zaman bulantı ve kusma, küskün ve bıkkın ruh hali görülebiliyor. Aynı şey hemen hemen bir yetişkinde de görülebiliyor. Tatil sonrası uyum sıkıntıları birkaç ay içinde düzelmiyorsa, bir uzman görüşüne başvurmak son derece yararlı olur.

ÇOK DAHA FARKLI
Mevsimsel depresyonla karıştırılıyor olabilir mi?
Bu sosyal ve psikolojik etkenlerin yanı sıra yaz tatili dönüşleri biyolojik ritmimiz açısından da risk altında olduğumuz mevsimsel bir döneme, sonbahara denk gelir. Güneş ışınlarının insanların biyolojik ritmi üzerinde etkin olduğu bilinmektedir. Beynimizde hipofiz bezi melatonin hormonu üretmekle görevlidir. Melatonin hormonunun insanın fiziki hareketlerini yavaşlatan, uykulu ve bitkin yapan, ruh halini sakinleştiren bir etkisi vardır. Yaz aylarında güneş ışınları yoluyla hipofiz bezinde melatonin üretimi azalır. Uyanık, canlı, neşeli oluruz. Kışın güneş ışınlarının azalmasıyla birlikte melatonin salgımız artmaya başlar, dolayısıyla daha sakin, daha yavaş bir beden ve ruh hali içine gireriz. Bedendeki bu doğal biyolojik ritim döngüsündeki bozukluklar mevsimsel depresyon gibi duygu durum bozukluklarına yol açabilir. Ancak mevsimsel depresyonun tatil sonrası depresyondan farklı bir durum olduğu unutulmamalıdır. Burada daha çok biyolojik kaynaklı bir durum söz konusudur ve çoğunlukla ilaç tedavisi gerektirir. 

Bu haber 1,221 defa okundu.