Zerdeçal: Bilimsel bir halk ilacı!

1 Haziran 2009 17:02 tsi
Bir halk ilacı ve baharat olarak bildiğimiz zerdeçal aslında birçok hastalığın önlenmesinde ve hatta tedavisinde önemli roller oynar. Zerdeçal ile ilgili bu yazıyı ilginç bulacağınızı düşünüyoruz.

Prof. Dr Ahmet Aydın

Güney Asyalıların çok tükettiği zerdeçal ile ilgili binlerce araştırma yapılmıştır. Fakat ucuz olması nedeni ile ilaç sanayinin gözdeleri arasında değildir. Zerdeçal nedir?

Zerdeçal (zerdeçöp , zerdeçal , safran kökü, sarıboya, zerdeçav,  hint safranı, CURCUMA LONGA L., Zingiberaceae)  polifenolik bir bileşiktir(4).

Zerdeçal sarı çiçekli, büyük yapraklı ve  rizomlu çok yıllk otsu bir bitkidir. Başta Pakistan, Hindistan, Çin ve Bangladeş olmak üzere Asya’nın tropik bölgelerde yetişir. Bitkinin toprak altındaki ana rizomları yumurta veya armut seklindedir. Yan rizomları ise parmak şeklindedir. Rizomların üst yüzü sarımsı, iç yüzü ise sarı renklidir. Acımsı bir tadı vardır.

Piyasada parmak şeklinde (rizom) ve toz şeklinde bulunur. İçinde onlarca madde bulunur. Fakat aktif maddesi kurkumindir. Zerdeçal tozunun yaklaşık 1:30- 1:100 kadarı curcumindir. 1 silme tatlı kaşığı zerdeçal 3 gramdır; ortalama 30-90 mg curcumin içerir.

200 mg/gün’lük dozlarda (yaklaşık 2-4 silme tatlı kaşığı toz) zerdeçalın antienflamatuvar, antikanserojen ve antiaterojenik olduğu gösterilmiştir. Bilinen bir yan etkisi yoktur.

Zerdeçal  ipek kumaşlar ve ince derilerin boyanmasında ve kına yakmada da renklendirici olarak kullanılmaktadır.

Zerdeçalın içindeki maddeler

» 1,8-CINEOLE (kgv) 30-720 ppm
» 2-BORNANOL (bt)
» 2-HYDROXY-METHYL-ANTHRAQUINONE (kgv)
» 4-HYDROXY-CINNAMOYL-(FERULOYL)-METHANE (kgv) 180 ppm
» ALPHA-ATLANTONE (kgv)
» ALPHA-PINENE (ey) 5,300 ppm
» ALPHA-TERPINEOL (kgv)
» AR-TURMERONE (kgv) 5,800 ppm
» ARABINOSE (kgv) 10,000 ppm
» ASCORBIC-ACID (kgv) 0-293 ppm
» ASH (kgv) 9,000-148,000 ppm
» AZULENE (kgv)

» BAKIR (kgv) 6-17 ppm
» BETA-CAROTENE (kgv)
» BETA-PINENE (ey) 2,700 ppm
» BETA-SESQUIPHELLANDRENE (kgv)
» BIS-(PARA-HYDROXY-CINNAMOYL)-METHANE (kgv) 1,360 ppm
» BIS-DESMETHOXYCURCUMIN (kgv) 67-27,000 ppm
» BISABOLENE (Kök)
» BORNEOL (kgv)
» BORON (Kök) 1-6 ppm
» CAFFEIC-ACID (kgv) 5 ppm
» CAPRYLIC-ACID (kgv)
» CARBOHYDRATES (kgv) 79,000-829,000 ppm
» CARYOPHYLLENE (ey)
» ÇİNKO (kgv) 22 ppm
» CINEOLE (ey) 29,200 ppm
» CINNAMIC-ACID (kgv)
» COBALT (kgv) 1 ppm

» CUMINYL-ALCOHOL (kgv)
» CURCUMENE (ey) 121,700 ppm
» CURCUMENOL (ey) 21,300 ppm
» CURCUMIN (kgv) 9-38,888 ppm
» CURDIONE (ey) 11,900 ppm
» CURLONE (kgv) 120 ppm
» CURZERENONE (kgv)
» CURZERENONE-C (ey) 20,400 ppm
» CYCLO-ISOPRENEMYRCENE (kgv) 8,500-29,750 ppm
» D-ALPHA-PHELLANDRENE (kgv) 30-720 ppm
» D-CAMPHENE (kgv) 480 ppm
» D-CAMPHOR (kgv) 30-1,500 ppm
» D-SABINENE (kgv) 20-432 ppm
» DEHYDROTURMERONE (kgv)

» DEMİR  (kgv) 121-467 ppm

» DESMETHOXYCURCUMIN (kgv) 500-11,100 ppm
» DI-P-COUMAROYL-METHANE (kgv)
» DICINNAMOYLMETHANE (kgv)
 » DIDESMETHOXYCURCUMIN (kgv)

» DIDESMETHOXYCURCUMIN (kgv)

» DIFERULOYL-» METHANE (kgv)

» DIHYDROCURCUMIN (kgv) 57 ppm
» EO (kgv) 3,000-72,000 ppm
» EUGENOL (ey) 2,100 ppm
» FERULOYL-P-COUMAROYL-METHANE (kgv)

FOSFOR (kgv) 640-6,307 ppm
» FRUCTOSE (kgv) 120,000 ppm
» GAMMA-ATLANTONE (kgv)
» GLUCOSE (kgv) 280,000 ppm
» GUAIACOL (kgv)
» ISOBORNEOL (kgv) (ey) 200 ppm

» KROM (kgv) 6 ppm

» KALSİYUM(kgv) 270-2,898 ppm
» L-ALPHA-CURCUMENE (kgv) 18,000 ppm

» L-BETA-CURCUMENE (kgv) 18,000 ppm
» LIMONENE (ey) 2,300 ppm

» LİF(kgv) 9,000-84,000 ppm
» LINALOL (ey) 1,600 ppm
» MANGANESE (kgv) 33-78 ppm
» MONODESMETHOXYCURCUMIN (kgv)
» NIACIN (kgv) 5-62 ppm
» NICKEL (kgv) 3.8 ppm
» O-COUMARIC-ACID (yp)
» P-COUMARIC-ACID (kgv) 345 ppm
» P-CYMENE (kgv)
» P-METHOXYCINNAMIC-ACID (kgv) 360 ppm
» P-TOLYMETHYLCARBINOL (kgv) 500-1,750 ppm
» POTASSIUM (kgv) 4,870-41,271 ppm
» PROTEIN (kgv) 12,000-306,000 ppm
» PROTOCATECHUIC-ACID (yp)
» RESIN (kgv)
» RIBOFLAVIN (kgv) 0-12 ppm
» SODYUM (kgv) 30-4,290 ppm

» SU (kgv) 133,000 ppm
» SYRINGIC-ACID (yp)
» TERPINENE (ey) 27,200 ppm
» TERPINEOL (ey) 500 ppm
» THIAMIN (kgv) 0-8 ppm
» TURMERONE (kgv) 1,800-43,200 ppm
» UKONAN-A (kgv) 33-6,600 ppm
» UKONAN-B (kgv) 47 ppm
» UKONAN-C (kgv) 52 ppm
» UKONAN-D (kgv)
» VANILLIC-ACID (yp)

» YAĞ (kgv) 18,000-153,000 ppm
» ZINGIBERENE (kgv) 750-18,000 ppm
 

ppm = parts per million, tr = trace, (bt)= bitki, (ç)= çiçek, (ey)= esansiyal yağ, (kgv)= kök gövde, (th)= tohum, (yp)= yaprak

Çeşitli hastalıklarda zerdeçal

Antiioksidan/zerdeçal

Zerdeçal en etkin ve en yaygın kullanılan antioksidanlardan biridir(2-6). 

Zerdeçal/enflamasyon

Yapılan araştırmalar zerdeçalın lökotirien, prostaglandin, tumor nekroze edici faktör ve interlökin-12 gibi iltihap oluşturan kimyasal maddelerin ortaya çıkışını geciktirip hafiflettiğini göstermiştir(7,8).

Solunum yolu enfeksiyonları/zerdeçal

Zerdeçal antienflamatuar ve antioksidan etkileri ile solunum yolu enfeksiyonlarınada (üst solunum yolu enfeksiyonu, astım, bronşit, sinüzit) yaygın olarak kullanılan bir halk ilacıdır.

Zerdeçal/kanser

Zerdeçalın aktif maddesi curcumin hem kanserin korunmasını sağlar hem de bazı kanserlerde tedavi edici olarak kullanılmıştır Tümör hücrelerinin üremesini engeller ve toksik yan ürünlerini azaltır (9-14).

Zerdaçal/Alzheimer

Zerdeçal antioksidan ve antienflamatuar etkileri ile Alzheimer hastalığına gidişi engellemektedir. Zerdeçalın beta-amiloid plaklarının gelişimini yavaşlattığı da gösterilmiştir (15-17).

Diğer hastalıklar

Zerdeçalın başta  mültipl skleroz (18,19), katarakt oluşumu (20),  karaciğer hasarı (21), enfarktüs(22) ve felç (23) olmak üzere çeşitli hastalıklar üzerine olumlu etkileri olduğuna ilişkin çok sayıda çalışma vardır.

Yazan: Prof. Dr. Ahmet Aydın (www.beslenmebulteni.com) (besahmet@yahoo.com)

Kaynaklar

1.              http://www.bitki.org/index.php?bitki=curcuma%20longa

2.             Miquel J, Bernd A, Sempere JM,Díaz-Alperi J, Ramírez A. The curcuma antioxidants: pharmacological effects and prospects for future clinical use. A review. Archives of Gerontology and Geriatrics. 2002; 34(1): 37-46

3.             Jitoe et al., 1992A. Jitoe, T. Masuda, I.G.P. Tengah, D.N. Suprapta, I.W. Gara and N. Nakatani , Antioxidant activity of tropical ginger extracts and analysis of the contained curcuminoids. J. Agric. Food Chem. 40 (1992), pp. 1337–1340.

4.             Masuda et al., 1992T. Masuda, J. Isobe, A. Jitoe and N. Nakatani , Antioxidative curcuminoids from rhyzomes of Curcuma xantorrhyza. Phytochemistry 31 (1992), pp. 3645–3647. Abstract

5.             Miquel J, Bernd A, Sempere JM,Díaz-Alperi J, Ramírez A. The curcuma antioxidants: pharmacological effects and prospects for future clinical use. A review. Archives of Gerontology and Geriatrics. 2002; 34(1): 37-46

Ono K, Hasegawa K, Naiki H, Yamanda M. Curcumin has potent anti-amyloidogenic effects for Alzheimer’s beta-amyloid fibrils in vitro. J Neurosci Res. 2004 Mar 15; 75(6):742-50.
Skrzypezac-Jankun, N.P. McCabe, S.H. Selman and J. Jankun , Curcumin inhibits lipoxygenase by binding to its central cavity: theoretical and X-ray evidence. Int. J. Mol. Med. 6 (2000), pp. 521–526.
Chainani-Wu N. Safety and anti-inflammatory activity of curcumin: a component of tumeric (Curcuma longa). J Altern Complement Med. 2003 Feb;9(1):161-8.
Inano, M. Onoda, N. Inafuku, M. Kubota, Y. Kamada, T. Osawa, H. Kobayashi and K. Wakabayashi , Potent preventive action of curcumin on radiation-induced initiation of mammary tumorigenesis in rats. Carcinogenesis 21 (2000), pp. 1835–1841.
M.T. Huang, W. Ma, P. Yen, J.G. Xie, J. Han, K. Frenkel, D. Grunberger and A.H. Conney , Inhibitory effect of low doses of curcumin topical application on 12-O-tetradecanoylphorbol-13-acetate-induced tumor promotion and oxidized DNA bases in mouse epidermis. Carcinogenesis 18 (1997), pp. 83–88.
Inano, M. Onoda, N. Inafuku, M. Kubota, Y. Kamada, T. Osawa, H. Kobayashi and K. Wakabayashi , Potent preventive action of curcumin on radiation-induced initiation of mammary tumorigenesis in rats. Carcinogenesis 21 (2000), pp. 1835–1841.
P. Limtrakul, S. Lipigorngoson, O. Namwong, A. Apisariyakul and F.W. Dunn , Inhibitory effect of dietary curcumin on skin carcinogenesis in mice. Cancer Lett. 116 (1997), pp. 197–203.
Van Erk MJ, Teuling E, Staal YCM et al. Time- and dose-dependent effects of curcumin on gene expression in human colon cancer cells. J Carcinog. 2004 May 12;3(1):8.
Aggarwal BB, Kumar A, Bharti AC. Anticancer potential of curcumin: preclinical and clinical studies. Anticancer Res. 2003 Jan-Feb;23(1A):363-98.
Ambegaokar SS, Wu L, Alamshahi K, et al. Curcumin inhibits dose-dependently and time-dependently neuroglial cell proliferation and growth. Neuro Endocrinol Lett. 2003 Dec; 24(6): 469-73.
Frautschy SA, Hu W, Kim P, et al. Phenolic anti-inflammatory antioxidant reversal of Abeta-induced cognitive deficits and neuropathology. Neurobiol Aging. 2001 Nov; 22(6):993-1005.
Lim GP, Chu T, Yang F, Beech W, Frautschy SA, Cole GM. The curry spice curcumin reduces oxidative damage and amyloid pathology in an Alzheimer transgenic mouse. J Neurosci. 2001 Nov 1;21(21):8370-7.
Natarajan C, Bright JJ. Curcumin inhibits experimental allergic encephalomyelitis by blocking IL-12 signaling through Janus kinase-STAT pathway in T lymphocytes. J Immunol 2002;168(12):6506-13.
Natarajan C, Bright JJ. Peroxisome proliferator-activated receptor-gamma agonists inhibit experimental allergic encephalomyelitis by blocking IL-12 production, IL-12 signaling and Th1 differentiation. Genes Immun 2002;3(2):59-70.
Padmaja S, Raju TN. Antioxidant effect of curcumin in selenium induced cataract of Wistar rats. Indian J Exp Biol. 2004;42(6):601-3.
Liu YG, Chen HC, Jiang YP. Protective effect of curcumin on experimental liver injury in mice. Zhongguo Zhong Yaho Za Zhi. 2003;28(8):756-8, 93.
Nirmala C, Puvanakrisnan R. Protective role of curcumin against isoproterenol induced myocardial infarction. Mol Cell Biochem. 1996 Jun 21;159(2):85-93.
Thiyagarajan M, Sharma SS. Neuroprotective effect of curcumin in middle cerebral artery occlusion induced focal cerebral ischemia in rats. Life Sci. 2004 Jan 9;74(8):969-85.
 

Bu haber 2,873 defa okundu.