Domuz gribine karşı korunma rehberi

5 Mayıs 2009 10:33 tsi
Domuzlar yine yaptı yapacağını ve bir anda gündemin tepesine oturdu. Domuz gribinin biyolojik silah olduğu doğrulandı. Dünyda hızla yayılan H1N1 virüsü hakkında tüm merak edilenler...

İşte 20 soruda 20 cevapla domuz gribi hakkında tüm merak edilenler…

Domuz Gribi ( Swine Flu) Nedir?

Domuzlarda hastalığa yol açan bir mikro-organizma olan influenza tip A virusunun insanlarda oluşturduğu solunum yolu hastalığıdır. H1N1 virüsü olarak tanımlanmaktadır. Domuz gribi akut solunum yoluyla domuzları etkileyen A tipi bir bulaşıcı hastalıktır. Bu virüs domuzlar arasında direk ya da dolaylı etkileşim yoluyla bulaşıyor. Bu hastalık vakaları kış ve bahar aylarında artış gösteriyor ancak bütün yıl boyunca da devam ediyor. Domuz gribi normalde sadece domuzları etkiliyor. Fakat bu virüs bazen tür bariyerini aşarak insanı da etkileyebiliyor. Domuz gribi belirtileri dönemsel zatürre ile çok benzerlik göstermektedir ve bazen ölümlere bile neden olabilmektedir.

Bu belirtiler arasında ateş, öksürük, boğaz ağrısı, vücut ağrıları, baş ağrısı, titreme, yorgunluk, ishal ve kusma gibi belirtiler sayılabilir. Bu virüs ayrıca zaten bireyde var olan kronik hastalıkları daha da kötüleştirebilir.

Domuz gribinin insan sağlığına etkileri nelerdir?

İnsanlar arasında domuz gribi enfeksiyonu,  tek tek vakalar olarak ya da salgınlar halinde görülebilir. Klinik belirtileri gribe (mevsimsel influenzaya) benzerdir. Bunlar; ateş, baş ağrısı, boğaz ağrısı, öksürük, genel vücut ağrısı, halsizlik ve bitkinlik şeklindedir. Ancak bazı vakalarda hiçbir belirti görülmezken bazıları ölümle sonuçlanabilmektedir.

Domuz gribi (H1N1) virüsü nasıl bulaşır?

İnsanlar domuz gribini genellikle enfekte olmuş domuzlardan almaktadır. Ayrıca şu anki salgında insandan insana aynı ortamlarda bulunma durumlarında solunum yolu ve yakın temas ile bulaşmanın olduğu görüşmektedir.

Bu hastalık domuz eti tüketimi ile bulaşır mı?

Hayır. Bu hastalığın insanlara domuz yada domuz mamulleri katkılı ürünlerin tüketilmesi sonucu bulaştığına dair herhangi bir delil yok. Eğer domuz yeterince pişirilirse bu virüs bulaşmaz. Bu virüs 160-170 derece sıcaklıkta yok oluyor.

Bu arada İslam’a göre domuz ürünlerinin tüketiminin haram olduğunu belirtmekte yarar var.

Domuz gribinin belirtileri nelerdir ?

Domuz influenza A virus enfeksiyonunda; ateş, öksürük, boğaz ağrısı, vücutta ağrı, yorgunluk/ kırgınlık, baş ağrısı, üşüme görülebilir. Bazı domuz gribi vakalarında kusma ve ishal de görülmektedir. Mevsimsel gribe benzer şekilde, insandaki domuz gribinin şiddeti hafiften ağıra değişebilmektedir. Ağır vakalarda solunum yetmezliği ve bazen de ölüm görülebilmektedir.

Acil ve erken belirtiler nelerdir?

Çocuklarda erken belirtiler şu şekildedir:

Hızlı solunum veya sorunlu nefes alma.
Mavimsi cilt rengi
Yeterli sıvı tüketmeme.
Uykudan zor uyanma ve insanlarla iletişim kuramama
Huysuzluk ve sinir bozukluğu
Çeşitli nezle-belirtileri görülü ve daha sonra bu belirtiler gelişerek yüksek ateş ve öksürüğe dönüşmesi.

Yüksek ateş

 

Yetişkinlerde görülen belirtiler ise şunlardır:

Nefes alma zorluğu ve nefes darlığı
Karın ve göğüste basınç ve ağrı

Ani baş dönmesi
Şiddetli veya devamlı kusma

 

Peki ateş kaç olursa tehlikeli?

38,5 derecenin üstü zaten tehlikelidir, hangi hastalıkta olursa olsun... Bu yüzden ateş 38,5 derecenin üstündeyse mutlaka doktora gitmek gerek. Çocuk ya da erişkin...

Belirtileri normal griple aynı. O zaman domuz gribine yakalanıp yakalanmadığımızı nasıl anlayacağız?

İkisini, burun sürüntüsü ve solunum yolu salgılarını test etmeden ayırt etmek çok zor. İşte bu yüzden, riskli ülkelerden gelen veya o ülkelere giden insanlara karşı daha dikkatli olmamız gerekiyor. Ateşiniz yükseldiyse, kuru kuru öksürüyorsanız, vücudunuzda kırıklık ve kas ağrısı varsa, burnunuz da akıyorsa eğer vakit kaybetmeden doktora başvurmalısınız.

Kendisine virüs bulaşan bir kişi bunu diğer insanlara ne kadar zamanda bulaştırır?

Eğer şahıs bu hastalığın belirtilerini üzerinde taşıyacak şekilde hastalığa yakalanmışsa bu kişinin bu hastalığı bulaştırması en fazla 7 gün sürer. Bu zaman dilimi çocuklarda daha kısadır.

Hastalıktan korunma yolu nedir?

Hastalığa yakalanmış insanlarla direk temastan kaçının. Ellerinizi özellikle de öksürdükten ve hapşırdıktan sonra sabun ve bol su ile yıkayın. Özellikle de hapşırırken ve öksürürken mendil kullanın ve bu mendili daha sonra atın.

Eğer size virüs bulaştıysa evden çıkmayın ve diğer insanlarla direk temastan kaçının. Hastalığın daha fazla yayılmasını engellemek için elinizi gözünüze, burnunuza ve ağzınıza temas ettirmeyin.

Virüs hangi ısıda çabuk ürüyor?

Eller mutlaka sıcak su ile yıkanmalı! Çünkü bu virüs soğukta üreyebiliyor, sıcakta üreyemiyor. Kuş gribi virüsü soğukta üreyemiyordu mesela. O yüzden elleri sıcak suyla yıkamak daha doğru. En az 15-20 saniye süreyle, normal bildiğimiz sabunla temizleyebilirsiniz... Eğer o anda yıkama imkanımız yoksa kolonya ya da el dezenfektanları var, onlarla da silinerek korunulabilir!

Domuz gribinin kuş gribinden farkı nedir?

Kuş gribi, kuşlardan insana bulaşan bir hastalıktır. İnsandan insana bulaşma vakası görülmemiştir. Domuz gribinde ise hem domuzlardan insana, hem de insandan insana bulaşma vakaları tespit edilmiştir.

Domuz gribinin bir tedavisi var mı?

Bazı anti virüs ilaçları virüsün üremesini durdurabiliyor. Bu ilaçlar hastanın rahatlamasına ve hastalığın etkisinin kırılmasına yarıyor. Bu ilaçlar ayrıca ciddi olumsuz etkilerini de ortadan kaldırıyor. Bu anti virus ne kadar erken alınırsa o kadar iyi sonuçlar gösteriyor.

Domuz Gribi aşısı var mıdır?

Domuz gribine karşı şu anda geliştirilmiş bir aşı yoktur. Virüs, çok hızlı değişim göstermektedir. Bu etkiler göz önüne alınarak aşı hazırlama çalışmaları devam etmektedir.

Domuz gribi şu an dünyada 5. derece alarmda, 5. derece alarm ne demek?

Birinci Derece: Hayvanlar arasında bulaşan ama insanlara bulaşmayan virüsler.
İkinci Derece: Hayvanlardan insanlara bulaşan grip virüsü. Potansiyel salgın tehdidi.
Üçüncü Derece: Belirgin bir biçimde insandan insana geçmeyen, bazı bölgelerde ve insanlarda rastlanan grip türü.
Dördüncü Derece: İnsandan insan geçtiği doğrulanmış ve toplumsal düzeyde yayılabilen vakalar. Salgın riskinde belirgin bir artış.
Beşinci Derece: En az iki ülkede görülen, insandan insana bulaşan vakalar. Güçlü ve yakın bir salgın tehlikesi uyarısı.
Altıncı Derece: Virüsün başka bir ülkede farklı bir bölgede ortaya çıkıp yayılması. Sürmekte olan küresel bir salgın.

Domuz gribi vakaları nerelerde görülmüştür?

26 Nisan 2009’da Meksika’da doğrulanmış 18 vaka bildirmiştir. Halen araştırılmakta olan şüpheli vakalar ülkenin 32 eyaletinin 19’undan bildirilmiştir. Meksika Başkanı Felipe Calderon 81 ölümün salgından kaynaklandığından şüphelenildiğini ve halen 374 kişinin hastanelerde yatmakta olduğunu bildirmiştir. 929 kişinin ise solunum yolu hastalığı nedeniyle hastanelere başvurduğunu ve yapılan inceleme sonunda evlerine gönderildiği bildirilmiştir .

26 Nisan2009’da ABD’de doğrulanmış 20 vaka bildirmiştir. Bunların 8’i New York, 7’si Kalifornia, 2’si Teksas, 2’si Kansas ve 1’i Ohio eyaletlerindendir. Şu ana kadar ölüm bildirilmemiştir. Ayrıca İspanya’da 2 vaka ve Kanada’da 6 vaka bildirilmiştir.

Hastalığın görüldüğü ülkelere seyahat edeceğim. Neler yapmam gerekir?

Dünya Sağlık Örgütü tarafından yayınlanmış seyahat kısıtlaması yoktur. Mümkün olduğunca kapalı ve kalabalık ortamlarda bulunulmaması, bulaşma riskini azaltacaktır. Solunum yoluyla bulaşan tüm hastalıklar için olduğu gibi başta sabunla el yıkama gibi kişisel hijyen önlemlerini uygulamak son derece önemlidir. Gidilen ülkelerin yerel otoritelerinin öngördüğü tedbirlere uyulması ve gerektiği durumlarda basit cerrahi maske kullanılması hastalığın bulaş riskini azaltacaktır. Ayrıca grip belirtileri görüldüğünde en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Hastalığın görüldüğü ülkelere seyahat ettim. Ne yapmam gerekir?

Hastalık şu ana kadar Meksika, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve İspanya’da görülmüştür. Son 2 hafta içinde hastalığın görüldüğü ülkelere ziyarette bulunmuşsanız ve başta 38ºC’ den yüksek ateş, öksürük, boğaz ağrısı, vücutta ağrı, yorgunluk/ kırgınlık, baş ağrısı, üşüme, kusma ve ishal gibi grip benzeri belirtileriniz varsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekir. Böyle belirtiler sadece grip ya da domuz gribi hastalıkları sonucu ortaya çıkmaz. Zatürree, nezle, bronşit gibi başka birçok solunum yoluyla bulaşan hastalık da benzer belirtiler gösterebilir. Bu durumların ayırt edilebilmesi için en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak gereklidir.

Uluslararası seyahate çıkmayı planlıyorum, hastalıktan korunmak için neler yapmalıyım?

Halen Dünya Sağlık Örgütü yetkilileri, seyahatin ya da ticaretin kısıtlanması gerekmediğini bildirmektedirler. Genel olarak kişisel temizlik önlemlerinin alınması, kalabalık ve havasız ortamlardan mümkün olduğunca kaçınılması şu an için yeterli önlemlerdir.

En etkili önlem el yıkamadır. Öksürürken ya da hapşırırken ağız ve burnunuzu tek kullanımlık mendil ile kapatın ve mendili atın. Özellikle hapşırma yada öksürme sonrasında ellerinizi su ve sabunla yıkayın. Alkol bazlı el dezenfektanları kullanılabilir. Hastalığın başlıca insandan insana, hapşırma, öksürme gibi yollarla bulaştığı düşünüldüğünden hasta kişilerle temastan kaçınmak uygun bir korunma yöntemidir. Kirli ellerle gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmak buradaki virüslerin elleriniz yoluyla yayılmasına neden olabilir. Bol sıvı gıda tüketin, iyi beslenin, dinlenmeye dikkat edin.

Domuz gribi ile ilgili daha detaylı bilgiyi nereden alabilirim?

T.C. Sağlık Bakanlığı internet sayfası : www.grip.saglik.gov.tr

Dünya Sağlık Örgütü internet sayfası : www.who.int

 www.iyibilgi.com özel

Bu haber 1,194 defa okundu.