En Sıcak Konular

Elinizdeki tohumun kıymetini bilin

20 Aralık 2010 10:33 tsi
Elinizdeki tohumun kıymetini bilin 1990'ların ortalarından beri, sadece beş biyoteknoloji devi; Monsanto, Sygenta, Bayer, Dow ve DuPont tohumlara erişimimizi kontrol altına almak için, 200'den fazla şirketi kendi bünyelerine kattılar.

Tohum Pazarı Üzerinde: Küresel Şirketlerin Oyunu!

Bir kaç şirketin elindeki gücün büyüyen oranını göstermek için, çok iyi bir görsel hazırlayan Michigan State Üniversitesi'nden Philip Howard; tohum pazarının ele geçirilmesinin "dramatik" olduğunu ve çiftçilerin başka alternatiflere ulaşmasının gittikçe zorlaştığını söylüyor.

Örneğin, yetiştirilen soya fasulyesinin %90'ının genetiği değiştirilmiş tür olduğu ABD'de, birçok geleneksel çiftçi ekmek için genetiği değiştirilmemiş tohumlar bulmakta zorluk çekiyor.



Grafik; beş biyoteknoloji devinin, küresel tohum pazarındaki kontrollerini monokültür(tek ürüne dayalı) tarımı yaygınlaştırarak ve çiftçilerin alternatif tohum kaynaklarına ulaşmalarını zorlaştırarak nasıl artırdıklarını gösteriyor.

Howard, tohum şirketlerinin artan gücünün, tohumların muhafaza edilip yeniden ekilmesi gibi yenilenebilir tarımsal uygulamalarla bağdaşmadığını söylüyor. Onların kontrollerini sınırlamanın bir yolunun ise; bitkiler, tohumlar ve genler üzerinde patent verme uygulamasının yasaklanmasıyla mümkün olabileceğini ifade ediyor.

Patent, bir şirkete yeni bir icadın üretimi ve satışı üzerinde ayrıcalıklı haklar verir. Bitkiler ve genler üzerinde patentlerin olması durumunda ise bu patentler, geçici süre için şirketlerin tekelleşmesine izin verir ve çiftçilerin tohumları muhafaza etmesini yasaklar. Şirketler bunu, çiftçileri her yıl kendilerinden yeni tohum almaya zorlayarak veya sakladıkları patentli tohumlar için lisans ödemeye mecbur bırakarak yaparlar.

Howard ve diğerleri, "ayrıcalıklı tohum patentlerinin", biyoteknoloji devlerinin çok yüksek miktarda tohumu kontrol altında tutmasına izin verdiğini savunuyor. Aynı zamanda bu şirketlerin, tohum fiyatlarındaki artışı ve çiftçilerin alabileceği tohum çeşitlerindeki azalmayı yönlendirdiğini de iddia ediyorlar.

2008'de dünya çapındaki 400 bilim adamını bir araya getirerek çığır açtığı IAASTD raporunda; patentlerin, fiyatları harekete geçirmesi ve gelişmekte olan ülkelerde çiftçiler tarafından yapılan denemeleri sınırlandırması eleştirildi.

Geçen yıl Greenpeace'i de içeren bir mücadele grubu koalisyonu tarafından yayımlanan "Geleceğin gıdası ve tohumları" raporunda; Sygenta gibi biyoteknoloji devlerinin egemenliğini durdurmak için tohumlar üzerinde patent uygulamasına son verilmesi için çağrıda bulunuldu. Raporda şunlar da söyleniyor:

"Patentler, yeni tohum çeşitlerinin geliştirilmesini engelleyen monokültür tarımı teşvik ederek, genetik erozyonu daha da şiddetlendiriyor. Sonuç olarak, patentlerin olası uzun dönem sonuçları; birkaç şirket tarafından bütün besin zincirinin kontrol altına alınması olacak. Yapılması gereken en önemli şey ise, tohumları ve çiftlik hayvanlarını, patent korumasından muaf tutacak temiz, hukuki kuralların konulmasıdır."

Kaynak: Tom Levitt, "Revealed: How Seed Market is Controlled by Monsanto, Syngenta, Bayer, Dow & DuPont", theecologist.org,

Çeviri: Hatice Öztürk, yaklasansaat.com 
 



Bu haber 1,563 defa okundu.


Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.




    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    6,012 µs