Bitki banyolarının tedavi edici etkisi

22 Temmuz 2010 18:27 tsi
"Akşam iş dönüşünde ya da yatmadan önce günün tüm stresini gidermek için uygun kokular ve bitkiler ilave edilmiş bir küvet ılık su içerisinde banyo yapmak ne güzel olur!"

Prof. Dr. Erdem Yeşilada'nın yazısı:

Akşam iş dönüşünde ya da yatmadan önce günün tüm stresini gidermek için uygun kokular ve bitkiler ilave edilmiş bir küvet ılık su içerisinde banyo yapmak ne güzel olur! Bitki banyolarının yüzyıllar boyu birçok hastalığın tedavisinde etkili bir şekilde uygulanmasına karşılık tedavi edici etkisi olup olmadığı sürekli olarak tartışılmaktadır. Bazı uzmanlar etkinin sadece suyun rahatlatıcı etkisine bağlı olarak psikolojik olduğunu ileri sürerken, diğer bir grup tıbbi bitki banyolarının bazı hastalıkların tedavisinde etkili olduğu görüşünü savunmaktadır.

SUYUN SICAKLIĞI DA ÖNEMLİ

Yürütülen bilimsel çalışmalar, tıbbi bitki banyolarının etkinliğini açık bir şekilde ortaya koymaktadır. Burada önemli olan husus ‘tıbbi bitki banyosu’ uygulamalarının, çeşitli renkli özütlerle hazırlanan ve sadece ruha hitap eden ‘kozmetik banyo’ uygulamalarından ayırımının iyi bilinmesi ve bilinçli olarak uygulanmasıdır. Bilindiği gibi, yağda çözünen (lipofilik) özellikte maddeler insan derisinden rahatlıkla geçerek kanda istenen biyolojik cevabı gösterebilecek miktarlara ulaşabilmektedir.

Bu özellikten yararlanarak bazı ilaçların cilde yapıştırılarak ‘trandermal bantlar’ halinde uygulandığını görüyoruz. Diğer taraftan, uçucu yağlar gibi uçucu özellikte madde karışımları da solunduğunda aynı şekilde burun mukozasından emilerek etkilerini gösterebilmektedir. Şüphesiz, banyo suyunun uygun sıcaklıkta olması uçucu yağların yavaş yavaş buharlaşarak burun mukozasından emilimini kolaylaştıracaktır.

EN AZ YARIM SAAT SÜRMELİ

Uygun banyo suyu sıcaklığı kişisel tercihlere göre değişmekle birlikte, genellikle 36-38 derece arasındadır. Ancak kalp yetmezliği, kalpte ritim bozukluğu olanlarda bu tip banyo uygulamaları önerilmemektedir. Uçucu yağların tedavi edici etkilerinden günümüzde giderek popüler hale gelen aromaterapi uygulamalarında da yararlanılmaktadır.

Tıbbi banyo tedavilerinde, banyo alınan süre ve banyo sonrası yapılması gereken uygulamalar da önemlidir. Banyonun, rahatlatıcı bir ortam sağlanarak en az yarım saat sürdürülmesi, banyo sonrası bir saat kadar yatarak dinlenilmesi beklenen yararı artırmaktadır.

Tıbbi banyo uygulamaları için bilimsel kaynaklarda yer alan bazı önerilerden de bahsedelim. Çam yapraklarından elde edilen özüt, uçucu yağın yanı sıra tannik asit (yüzde 15-16) taşır ve sinirsel şikayetlerde önerilmektedir. Çam ağacını kabuklarında elde edilen özütte ise tannik asit oranı daha yüksektir (yüzde 26-28) ve romatizmal şikayetlerde daha etkilidir.

YATMADAN ÖNCE LAVANTA

Biberiye özütü (yüzde 5) ile hazırlanan banyoların uyarıcı etkisi bulunmaktadır. Bu nedenle sabah uyandıktan sonra güne zinde girebilmek için önerilmektedir. Yorgun bir günden sonra ayak banyosu olarak bacaklardaki dolaşımı uyarmak üzere akşamları uygulanması yararlı olmaktadır.

Lavanta ve melisa uçucu yağı sinir sistemi üzerinde yatıştırıcı etkisi nedeniyle akşam yatmadan önce günün yorgunluğunu giderip rahat uyumak için önerilmektedir. Taşıdığı linalol ve linalil asetatın yatıştırıcı etkisi deneysel olarak da ortaya konulmuştur. Çok yeni yayınlanan bir deneysel çalışmada, linalolün yatıştırıcı etkisine rağmen herhangi bir motor işlev bozukluğuna yol açmadığı gösterilmiştir.

Papatya özütü ile hazırlanan tıbbi bitki banyoları özellikle cilt sorunları kaşıntılı iyileşmeyen yaralar, egzama vb. üzerinde yararlı olabilmektedir. Ayrıca hemoroit şikayeti olanlarda gerek iltihap giderici ve gerekse spazm giderici özelliğiyle rahatlatmaktadır.

Tıbbi bitki banyoları ile ilgili uygulama örnekleri bu kadarla sınırlı değil, şüphesiz. Önemli olan husus, bilinçli olarak uygulanması, kullanılan bitki materyalleri ve uçucu yağların kalitesinden emin olunması.

Star

Bu haber 1,917 defa okundu.