Monsanto'nun Haiti'ye 'Zehirli armağanı'

13 Temmuz 2010 10:53 tsi
Dünyanın en yoksul ülkelerinden biri olması yetmiyormuş gibi altı ay önceki büyük depremde 250 bin kurban, 1.3 milyon yaralının yanı sıra büyük maddi zarara uğrayan çaresiz Haiti,

Hüseyin Baş / Cumhuriyet

Dünyanın en yoksul ülkelerinden biri olması yetmiyormuş gibi altı ay önceki büyük depremde 250 bin kurban, 1.3 milyon yaralının yanı sıra büyük maddi zarara uğrayan çaresiz Haiti, sınırlı olanaklan ve dış
yardımlarla yaralarını sarmaya çalıştığı şu sıralarda, açgözlü dev şirketlerin saldırısıyla karşı karşıyadır.

Ciddi Le Monde gazetesinin Saint-Dominique muhabirinin konuyla ilgili aynntılı izlenimleri gazetenin 'Gezegen' sayfasında, Haiti köylülerinin ABD'li ünlü GDO (Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar) şirketi Monsanto'nun tohum yardımına karşı çıktığından söz etmektedir (Le Monde, 2 Haziran 2010).

Olay aslında her şeyden önce bu tür şirketlerin amaçlarına ulaşmak için her yola başvurmaktan çekinmediklerini ortaya koyması açısından son derecede ilginçtir. Ne var ki, Monsanto'nun yıllardır küresel ölçekte özellikle yoksul ülkelere GDO'lu tohum ve ürünleri dayatmak için yaptıklannı yakından izleyenler için Haiti olayı, kuşkusuz, şaşırtıcı değil.

Tartışma mayıs ortalarında uzun süre Haiti'de yaşayan kimyacı ve din adamı Breton Jean-Yves Urfie'nin internet sitesinde Monsanto'nun Haiti'ye 475 ton GDO'lu tohum hibe etmesiyle ilgili suçlamasıyla patlak
vermiştir. Olay duyulmasıyla birlikte ABD'nin 'aitermondialist' sivil toplum kuruluşlannın tepkisini çekmiştir. Biyolojik ürünler tüketici birliğinden Ronnie Cummins m konuyla ilgili yazısında, "Haiti bu kez

Monsanto ve çokuluslu gıda ticareti şirketlerinin köle kolonisi olma yolundadır" denilmektedir. Giderek artan tepkilerin önünü kesmek için Haiti Tarım Bakanı Joanas Gue'nin GDO'lu tohumlan kabul etmediklerini, Monsanto'nun 475 ton melez mısır tohumlarını ve 2067 kg sebze tohumlarını kabul etmeden önce gerekli tüm önlemleri aldıklarını beyan etmiştir. Ancak bu açıklama onu aşkın sayıdaki tanm kuruluşlarını Monsanto'nun 'zehirli armağanına' karşı binlerce köylünün katılımıyla yapılan gösterileri ve sembolik olarak bir miktar GDO'lu tohumun yakılmasını önlemeye yetmemiştir.

Gösterilerde Haiti Devlet Başkanı Rene Preval,ülkeyi çokuluslu şirketlere satmakla suçlanmıştır. Tanm birliklerince, "Gıda ve yerel tohum egemenliğimiz için savaşıyoruz. Monsanto'nun hibesi köylü tanmına
ve biyoçeşitliliğe karşı bir saldırıdır. Monsanto, depremi fırsat bilerek Haiti'nin tohum pazarına girmek istemektedir.

 Amaçlan ise açık: Tohum pazanna girerek iki asırdır varlığını sürdüren yerel tohumlan yok ederek,  Haiti tanmını ve köylülerini agro ticarete bağımlı kılmaktır" denilmektedir. Köylü birlikleri de kuşkusuz boş durmamakta, 500 ton yerli tohumu köylülere ücretsiz olarak dağıtmakta, tohum stokları için de küçük silolar inşa etmektedirler. Öte yanda Preval yönetimi ve Monsanto 'zehirli armağan'dan vazgeçmiş değildir. İki yük gemisi 130 ton GDO'lu melez mısır tohumunu Haiti limanlarına boşaltmıştır. Kalan 345 tonunun yıl boyunca teslim edilmesi planlanmıştır. Kısaca, konu henüz kapanmamıştır. Ama unutulmaması, ibret alınması gereken, tüm çaresizliğine karşın Haiti halkının ülkesinin tanmını korumak ve halkının sağlığı için dünya devlerine örnek direnişidir.

GDO kaynaklı tarımsal ürünlerin çevre ve insan sağlığı için oluşturduğu tehdidi hafife almak mümkün değildir. GDO kaynaklı ürünlerin bir numarası Monsanto'nun Mon 810 kod adlı mısırı, yiyecek ve içecek sektöründe katkı maddesi olarak yoğun biçimde kullanılmaktadır. Bu tohumlardan üretilen mısır ve soya ile beslenen fareler üzerinde yapılan bilimsel araştırmalar bu canlıların dört nesil sonra üreme yeteneklerini kaybettikleri, kan yapıları, bağışıklık sistemlerinin çöktüğü, organların giderek küçüldüğü saptanmıştır. GDO'lu tohumlardan milyarlarca dolar kazanan Monsanto ise bugün aynı zamanda güçlü  lobilerinin her kapıyı açtıkları bir finans devidir. GDO'lu tohumları çok sayıda ülkede egemen durumdadır. ABD, dahil, Arjantin, Güney Afrika, Kanada, Çin, Hindistan sözü edilen ülkeler arasındadır. Ancak ne denli güçlü lobilere sahip de olsa, GDO'lara direnen ülkeler de yok değil.

AB yönetiminin GDO kaynaklı ürünlerin üretilmesi ve ithalinde sorun bulunmadığını söylese de Yunanistan, Avusturya, Macaristan, GDO'yu yasaklamıştır. Buna Almanya ve Lüksemburg da katılmıştır. Bavyera Tanm Bakanı'na göre GDO'lu tohumlar biyoçeşitliliği yok ederek çevreye zarar
vermekte, yiyecek ve içeceklerde katkı maddesi olarak kullanılmakla da insan sağlığını ciddi biçimde tehdit etmektedir.

Dünya Ticaret örgtü (OMC), AB yönetimini GDO'ya yeşil ışık yaktığı, örgütün GDO'lu ürünlerin üretilmesi ve ithaline koyduğu yasağa karşı hareket ettiği için mahkûm etmiştir. Ancak, AB de GDO'ya karşı direnme konusunda son derecede güçlüdür ve sonuçta yönetimi kararından dönmeye ikna edeceklerdir. GDO'lara kapılarını neredeyse ardına kadar açan ülkemiz, özellikle AB gıda dosyasının müzakereye açıldığı şu günlerde, dikkatli davranması, ülkemizin bir GDO cenneti haline getirilmesiyle
ilgili dayatmalara karşı koymasında büyük yarar var. Haiti örneği unutulmamalı.

Bu haber 1,549 defa okundu.