En Sıcak Konular

Çocuklar neden ve nasıl zehirlenir?

21 Mayıs 2010 14:13 tsi
Çocuklar neden ve nasıl zehirlenir? Dr. Yusuf Cem Kaplan ve Dr. Ömer Demir, anne-babalar için hayati önemde soruları yanıtladı:


Neşeli bir hafta sonu pikniğinin oğlunun ısırdığı zehirli bir mantar ya da küçük kızını sokan bir grup arı yüzünden kâbusa dönüşmesini kim ister?

Küçük afacanlar göz açıp kapayıncaya kadar bir avuç hapı yutabilir, çamaşır suyunu kafasına dikebilirler. Kibritleri ağzına sokabilir, naftalinin tadını merak edebilirler.

İki uzman doktor Dr. Yusuf Cem Kaplan ve Dr. Ömer Demir’in anne babalar için hazırladığı ''Çocuğunuzu Tehdit Eden Zehirler'' kitabı, çocuğunuzun başına gelebilecek tüm olası zehirlenmeleri ve alınabilecek tedbirleri içeriyor. Rehber, ilaçlardan evde kullanılan kimyasal temizlik maddelerine, gaz ve ağır metallere kadar “zehirlenme potansiyeline sahip” tüm şüphelileri inceliyor. Dr. Yusuf Cem Kaplan ve Dr. Ömer Demir, anne-babalar için hayati önemde soruları yanıtladı:

Çocuklar neden ve nasıl zehirlenir?

Çocukların zehirlenme nedenlerinin başında gözetim eksikliği ve zehirleyici özelliği olan maddelerin uygun şekilde saklanamaması gelir. Çocuğun bu maddelere ulaşmasını engelleyecek önlemleri iyi bir şekilde almazsanız maalesef beklenmedik bir anda bir zehirlenme durumu ile karşılaşabilirsiniz. Bunun dışında ilaçların yanlış şekilde kullanılması zehirlenme nedenleri arasındadır.

Evde temizlik amaçlı kullanılan dezenfektanlar çocuklar için nasıl bir risk temsil ediyor?

Bu tür kimyasal maddeler genellikle asit ya da bazik özelliktedir. İçildikleri takdirde sindirim sisteminde (yemek borusu, mide vb.) yanıklar meydana getirebilir. Yüksek miktardaki alımlarda sindirim sistemi organlarında delinme ya da yırtılmalara neden olarak ciddi hayati tehlikeye neden olabilir. Çocuğun yemek borusunda meydana gelebilecek yanık, ileride besinlerin alımında güçlük meydana getirebilir ve bu durumun iyileştirilmesi için bir sürü ameliyat gerekebilir. Basit saklama koşullarına uyarak bu tür büyük tehlikelerden korunmak mümkündür.

Yaz aylarında artan sinek ve böcek ısırmalarına karşı nasıl önlemler alınmalı?

Özellikle piknik alanlarında koruyucu bir takım önlemleri almak gerekli. Pikniğe giderken rengarenk giyinirsek, bol bol parfüm sürünürsek çeşitli böcekler için “büyük ve hoş kokulu” hedefler haline gelebiliriz. Piknik alanlarında boş kola kutularını tekmelememek, ağaç kovukları ile fazla uğraşmamak ve tabii ki çocuğumuzun bunları yapmasını önlemek de önemli. Özellikle ormanlık alanlarda terlik yerine uygun bir ayakkabı kullanmak ve çocuğumuza da kullandırmak faydalı olacaktır. Evimiz ya da bahçemizde çöp bırakmamak, duvardaki çatlakları zamanında onarmak ve gerekli zamanlarda profesyonel ilaçlama ekiplerinden yardım almak da bu konudaki önlemlere katkıda bulunacaktır. Sinek ve böcek kovucu losyonlar da bu konuda yararlıdır ancak 2 yaşın altındaki çocuklarda dikkatli şekilde kullanmak gerekir, bu yaş grubunda fazla miktarda kullanıldıklarında deriden emilip zehirlenme bulguları meydana getirme ihtimalleri vardır.

Çocuklara temas ettiği takdirde geri dönüşü olmayan zehirlenmelere sebep olan etkenler nelerdir?

Kitapta da defalarca belirttiğimiz üzere zehirlenmenin şiddetini belirleyen en önemli etken “doz” dur. Ancak kuvvetli zehirleyici özelliği olan maddelerin düşük dozlarda bile çok ciddi etkileri olabilir. Tarım ve böcek ilaçları,  metil alkol içeren ispirto gibi maddeler, bazı kalp ve şeker ilaçları, bazı depresyon ve astım ilaçları ile gerçekten korkutucu zehirlenmeler meydana gelebilmektedir.

Çocukları en çok ilaçlar zehirliyor, bununla ilgili alınacak önlemler ve zehirlenmelerde ilk yapılması gerekenler nelerdir?

Öncelikle ilaçlar mutlaka kilit altında tutulmalı. Bakın kapaklı bir dolapta demiyorum, ilaç saklamak için özellikle kilidi olan bir çekmece ya da dolap kullanılmalı. Buzdolabında saklanacak ilaçlar için çocuğun erişemeyeceği bölmeler seçilmeli. Anlayabileceği yaşa geldiği zaman çocuğa ilaçların yiyecek ya da içecek olmadığı ve anne babasından habersiz kesinlikle ilaçlara dokunmaması gerektiği vurgulanmalı. Çocuğa ilaç asla “şeker” olarak tanıtılmamalı.

Anne-babalar çocuğunun zehirlendiğini nasıl anlar? Hangi zehirlenmelerde nasıl belirtiler olur?

Gerçekten zor bir soru. Çocuğunuzda anormal bir durumu hemen farkedebilirsiniz ancak sizin haberiniz olmadan bir zehirlenmeye (Örn: Sokakta, çöpte bulduğu ilaçların içilmesi vb.) maruz kaldı ise ortaya çıkmış olan anormal durumun nedenini zehirlenmeye bağlamak çok güçtür. Bu sadece aileler için zor bir durum değil, doktorlar açısından da çok güç bir durumdur. Çocuğunuzda nedensiz bir uyku hali, emme ya da yeme içme güçlüğü ya da bayılma gibi durumlarda zehirlenmeden şüphelenmeniz gerekir. Basit zehirlenmeler soğuk algınlığı ile bile karışabilir. Eksik bir tablet ipucu olabilir.

Çocuklarda zehirli olmayan ya da ihmal edilebilir zehirlenme riski oluşturan maddeler nelerdir?

Bu maddelerin hem aileler hem de hekimler açısından bilinmesi çok önemlidir. Böylece aileler gereksiz yere panik ve telaşa kapılmayacak, hekimler de boş yere çocuğun midesini yıkamayacak ve hastanede gözlemeyecektir. Bu durumda Zehir Danışma Merkezleri çok önemli bir rol üstlenmektedir. Bu kurumlara edilecek bir telefonla elde edilecek cevap ailelerin o anda yaşadığı tüm sıkıntı ve telaşı bir anda sonlandırabilir. Sabun, şampuan, elde bulaşık yıkama deterjanları (yağ çözücü içermeyen), pastel ve suluboyalar, deodorant, tebeşir, kozmetik amaçlı kullanılan makyaj malzemeleri ve kremler, nem alıcı gibi maddeler zehirli olmayan ya da ihmal edilebilir zehirlenme riski oluşturan maddelerden bazılarıdır.

Gıda zehirlenmeleri ile ilgili bilgi verir misiniz?

Gıdaların uygun şekilde saklanmaması nedeniyle meydana gelen zehirlenmelerdir. Bakteri ya da virüs gibi mikroorganizmalar ve ürettikleri toksinler nedeniyle gerçekleşirler. Daha çok Enfeksiyon Hastalıkları’nın uzmanlık alanına girdikleri için ayrıntılı bilgileri bir enfeksiyon hastalıkları uzmanını vermesi daha doğru olacaktır. Sadece sardalya gibi balıkların yenmesi ile oluşan "skombroid reaksiyon" daha farklı bir durumdur. Alerji oluşumuna benzer bir şekilde oluşur ve tedavi için alerji tedavisinde kullanılan ilaçlar verilir.

Zehirlenmelere karşı ebeveynler nasıl önlemler almalı?

Öncelikle saklama problemini ortadan kaldırmaları ve saklanması gereken ilaçları ve diğer kimyasalları gerçekten iyi bir şekilde (mümkünse kilit altında) saklamaları gereklidir. Buzdolabında tiner vb. maddeler bulundurulmamalıdır. Bunların dışında çocuklarına vermeleri gereken ilaçların dozlam şeklini iyi bir şekilde anlamaları çok önemlidir. En ufak bir şüphe halinde ilacı yazan doktora ilacı nasıl kullanacaklarını tekrar sormaları lazımdır. Çocuklarına ilaç vermeden önce prospektüsleri okumaları da faydalı olacaktır.

Çocukların zehirlenmesi durumunda ilk yapılması gerekenler nelerdir?

Bir baba olarak kendimden de biliyorum söyleyeceğim şeyin yapılabilmesi çok zor ancak ilk yapılması gereken o anda oluşan panik duygusunu bastırabilmektir. Anne-babaların o anda düşünmesi gereken şey şudur. “Ben sağlıklı ve doğru düşünemezsem, çocuğuma kimse yardım edemez”. Genel olarak yapacakları temel şeyler, zehirlenme etkenini çocuktan uzaklaştırmak ya da çocuğu ortamdan uzaklaştırmaktır.  Ufaklığın genel durumu iyi ise zehir danışma merkezlerinden birini arayıp bilgi almak faydalı olacaktır, çünkü belki de zehir danışma merkezi hastaneye gitmeyi önermeyecektir. Zehir danışma merkezinden iyi bir şekilde bilgi alabilmek için öncelikle zehirlenme ile ilgili bilgiler doğru bir şekilde aktarılmalıdır. Çocuğun neye, ne süreyle, ne kadar zaman önce ve hangi dozda maruz kaldığını zehir danışma merkezine aktarmak doğru bir şekilde yönlendirilebilmek açısından faydalı olacaktır. Eğer çocukta uyku hali, bayılma vb. gibi durumlar ortaya çıktı ise vakit kaybetmeden bir acil servise ulaştırmak gereklidir. Tabii acile giderken zehirlenme etkeninin varsa kutusu ya da prospektüsünü de almaları acil serviste doğru tedavinin verilebilmesi açısından çok önemlidir.

Yaz mevsimiyle birlikte böcek ve arı sokmaları çok gündeme gelecek. Böcek ve arı sokmaları sonrasında neler yapılmalı?

Yara yerinin temizlenmesi ve bakım yapılması çoğu zaman yeterli olacaktır. Ancak ısırma ya da sokma etkeni bilinmiyorsa mutlaka bir hekime başvurulmalıdır. Yılan ısırması, örümcek ısırması ya da akrep sokmasında da hızlı şekilde bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Yarayı kesip emme, soğuk uygulama, yanan sigara izmariti basma, turnike bağlama gibi yöntemlerin herhangi bir faydası olmadığı gibi aksine oldukça zararlı da olabilir. Zehirlenme dışında ortaya çıkabilecek hayattı tehdit edici bir alerjik reaksiyon açısından da dikkatli olunmalıdır. Olayın sonrasında çocuğumuzu bulgular açısından takip etmemiz önemlidir. Sokulan bölgedeki şişliğin artması ve ilerlemesi, nefes almada ya da yutmada güçlük gibi durumlarda hızla acil servise başvurmak gereklidir.

"Çocuğunuzu Tehdit Eden Zehirler" kitabı ile ilgili bilgi almak için lütfen tıklayınız...

haberturk



Bu haber 2,981 defa okundu.


Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.




    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    5,942 µs