Yarımada tohumu engelleri aştı

9 Şubat 2011 09:50 tsi
Yarımada tohum takas şenliği engelleri aştı...

Geçen cumartesi bir araya gelen Seferihisar, Karaburun, Mordoğan, Urla belediyeleri, Ziraat Mühendisleri Odası İzmir şubesi, Yadem (Yağcılar ve Demirciler Çevre Derneği, Karaot Köyü Tohum Derneği, Ekolojik Üreticiler Derneği, Slow Food Dernekleri, Köy Kalkınma Kooperatifleri Birliği İzmir Birliği muhteşem bir tohum takas şenliği gerçekleştirdi. Şenliğe Türkiye’nin birçok yerinden kişiler ve örgütler katıldı.

Eylül ayından bu yana çalışmalar bu amaç için sürdürülmüştü. Eğitim çalışmaları ve köy ziyaretleri yapıldı. Çeşitli engeller birer birer aşıldı. Benzer çalışmaları yapacaklara işin zorluklarını da hatırlatalım. Çiftçilerin bu işe inanması gerekiyor. Ancak çeşitli örgütleri bir araya getirmek nedense köylüleri ikna etmekten çok daha zor oluyor.

Şimdiden çeşitli illerden ve ilçelerden arkadaşlar yeni takas şenlikleri yapma arzularını belirttiler. Bu işe soyunacakların önünde Torbalı ve Seferihisar örnekleri var. Deneyimleri edinebilirler. Etkinlikler sırasında çekilmiş filmlerin incelenmesi de çok yararlı olur. Katılan köylü ve hobistler (kendi ihtiyaçları için bahçe yapanlar) tohumlarını değiştiler. Panelde konuşan köylü kadınlar yerel tohumların lezzet üstünlüğü, kimyasal tarım ilaçları ve kimyasal gübreler olmaksızın ve sulanmadan yetiştirilebilme gibi özelliklerini dile getirdiler. Bu durum bazı köyleri (örneğin Seferihisar’ın Gödence Köyü) sulamadan çok lezzetli domates yetiştirme konusunda teşvik etti.

Türkiye tarımın on bin yıl önce geliştirildiği verimli hilal denilen bölgenin bir parçası. Buğday ilk defa ülkemizde çeşitli otların ıslah edilmesi ile geliştirildi. Panelde  Cenk Durmuşkahya Hititlerin buğdaya ziz dediğini açıkladı. Bolu ve Kastamonu’da yetiştirilen bir yerel buğday çeşidinin adının da iza olduğu bir katılımcı tarafından söylendi. Sözcüklerin benzerliğine dikkat çekildi. İşte dört yıl önce kabul edilen tohum kanunu bu on bin yıllık zenginliğimizi yok edecek gibi görünüyor. Bu şenlik bu gidişe bir dur deme çabasıydı.

Şenlikten bir gün önce Tarım Bakanlığı kanalı ile iletilen bir mesajda şenliğin yapılmaması, yasaya aykırı olduğunun ileri sürüldüğünü öğrendik. Birileri (çok uluslu tohum devlerinden yana olsalar gerek) ihbar etmiş olabilir. Takasın yasal olmadığının ileri sürüldüğünü duyduk. Ne yazık ki yasa çiftçilerin yerel tohumu veya bunlardan üretilmiş fideleri satmalarını yasakladığını biliyoruz. Bunun bir zulüm olduğunu söylemiştik. Bu kanunun yanlış olduğunu düşünüyoruz. Mutlaka değişmeli. Ancak yasa çiftçilerin tohumları değiştirmelerine bir engel getirmiyor. Takas şenliği de bu değişimi gerçekleştiriyor. Kimse tohum satmıyor, sadece değiştiriyor. Bazı çevrelerin takas şenliklerinden çok rahatsız olduğu anlaşılıyor. Tarım ilçe müdürlüğü ile görüşen belediye yetkilileri yasayı açıkladılar ve bir problem olmadığı ortaya konuldu. İlçe müdürlüğü yetkilileri yasa ihlali olmadığını kabul ettiler. Bu engellemeyi kimlerin, hangi çevrelerin yapmak istediği Tarım Bakanlığınca açıklanırsa iyi olur.    

Tayfun Özkaya 

EGE ÜNİVERSİTESİ

Bu haber 1,445 defa okundu.