Yaşlılarda depresyona dikkat!
27 Temmuz 2015 10:56 tsi
Yaşlılarda depresyon teşhisi konusunda yaşanan sorunlar tehlike saçıyor
Depresyon yaşı düşüyor. Anti depresan kullanımı had safhada. Gençler ve orta yaştakilerde teşhisi kolay olmasına rağmen yaşlılardaki depresyonun teşhisi zor konuyor. Genellikle durgunluk, mutsuzluk, neşesizlik gibi belirtiler çevre tarafından ne yazık ki yaşlılıktandır diye geçiştiriliyor.
Yaygın ve yanlış kanılarımız yaşlı kesimi zora sokuyor. Yaşlıların keyifsiz, neşesiz, mutsuz, durgun olmasının normal karşılanması nedeniyle yaşlı depresyonu çok zor teşhis ediliyor.
Üsküdar Üniversitesinden Yrd. Doç. Dr. Oğuz Tan İhtiyar depresyonun önemli bir özelliği, yaşlıların bütün hastalıklarında olduğu gibi, bakımının zor olmasıdır. İhtiyar depresyonu aileden başka insanların, bakıcıların, profesyonel sağlık mensuplarının çok zaman ve efor harcamasını gerektirir. Dolayısıyla ekonomik açıdan da pahalıya mal olur. Depresyon fiziki hastalıkları alevlendirir. Yaşlılarda aynı anda birden fazla hastalık vardır genellikle. Bir de depresyon eklenince yaşlı insanın sağlığı iyice bozulur diye konuştu.
Bedensel şikayetler öne çıkıyor
Yaşlıların genellikle psikolojik durumlarından bahsetmediklerini, hatta psikolojik durumları sorulduğunda cevap vermeyip veya lafı eveleyip gevelediklerini söyleyen Doç. Dr. Tan, Ancak başlarının ağrıdığından, eklemlerinin sızladığından, nefeslerinin daraldığından, göğüslerinin sıkıştığından, iki adım attıklarında yorulduklarından, bağırsaklarının gazla dolu olduğundan yakınıp dururlar. Sonuçta ABDde ile depresyonu olan yaşlıların yüzde 55i tedavi görmezler dedi.
Sorunlar iç içe geçer
Fiziki şikayet ve hastalıklarla depresyonun çok zaman inanılmaz derecede iç içe girdiğinin altını çizen Dr. Tan şu bilgileri paylaştı: Başlanan bir antidepresan ilaç iyi sonuç verdikten sonra Demek ki hasta depresyondaymış denir. Depresyon, sosyal fonksiyonu (hastanın dışarı çıkması, insan içine girmesi, topluma karışması, akrabaları ve arkadaşlarıyla görüşmesi, konuşmalara normal biçimde katılması vs.) akciğer hastalığından, eklem hastalığından, şeker hastalığından ve yüksek tansiyondan daha çok bozar.
Fiziki fonksiyonu ise (bedeni taşıyabilme, ev içinde veya dışında hareket edebilme, günlük işlerini yardımsız yürütebilme vs.) eklem hastalığı, şeker hastalığı ve yüksek tansiyondan daha çok bozar. Depresyon tedavi edildiğinde bütün bu bedensel hastalıkların verdiği acı azalır, hastanın hareketliliği artar, tedavi maliyeti düşer.
Günde 5ten fazla ilaç kullanırlar
Depresyona giren kişiler kendilerini daha hasta algılarlar. Çok fazla doktora gidenlerin dörtte üçünde ciddi depresyon vardır. Depresyonu olanlar, diğerlerine göre iki kat daha fazla doktora giderler, hastaneye yatırıldıklarında iki kat daha uzun süre yatarlar. Günde beş çeşitten fazla ilaç kullananların yüzde 65i depresyon hastasıdır.
Yaşlılarda sebepleri neler?
Genç erişkinler için geçerli olan depresyon sebepleri yaşlılar için de aynen geçerli: Beyin kimyasında bozulma (serotonin, adrenalin, dopamin maddelerinin salgısında azalma), olumsuz düşünce yapısı (mükemmeliyetçilik, kendine güvensizlik, karamsarlık gibi), bazı kişilik özelikleri
Yaşlılarda özellikle vurgulamak istediğimiz noktalardan biri, beyin damar hastalıklarına bağlı depresyondur. Beyin damarlarında tıkanma veya beyin kanaması sonucu dışarıdan bakıldığında görülen sadece felçtir ama bu hastaların önemli bir bölümü depresyona da girer. Aynı şiddette sakatlığa yol açan başka hastalıklar, felçler kadar depresyona yol açmazlar. Çünkü felçlerde hasta organ, aynı zamanda duygu ve düşüncelerimizin de merkezi olan beyindir. Bazen beyinde küçük küçük bir sürü damar tıkanıklığı olur; bu hastalarda herhangi bir felç veya sakatlık ortaya çıkmaz ama yine de depresyona girerler.
Beyin küçülmesi de depresyon nedeni
Beyin tomografisi veya MRı çekilip de beyninde küçülme (atrofi) görülen hastalar da depresyona yatkındırlar. Beyni küçülmüş yaşlıların bir kısmı uzun ve sağlıklı bir hayat yaşarlar ama bir kısmında ileride bunama gelişir. Bunamalar da (mesela Alzheimer hastalığı) yaşlı depresyonunun önemli sebeplerinden biridir. Hastaya en çok acı veren durum, bunamanın kendisinden çok depresyondur. Hasta yakınları da genellikle unutkanlığı kabullenirler ama depresyondan dolayı çok zahmet çekerler.
Bazen bunama unutkanlıkla değil doğrudan doğruya depresyon belirtileriyle ortaya çıkar. Bazen de depresyon o kadar şiddetli unutkanlığa yol açar ki, hastanın bunadığı sanılır (bu tür depresyona yalancı bunama veya psödodemans denir).
Bu haber 1,167 defa okundu.
Yorumlar
+ Yorum Ekle