Çorbayla şifa bulmak

15 Aralık 2014 10:34 tsi
Ne güzel bir kültürdür çorba... Ne güzel bir tat... Ne güzel bir şifa kaynağı... Özellikle kış aylarında sofraların baş tacı... Örneğin tarhana çorbası kalp kriziden kolon kanserine, obeziteden yüksek tansiyona kadar bir çok hastalığın azaltılmasında etki

Kökeni Orta Asya’dan gelen Türkler’e dayandığı söylense de tarhana kelimesi Farsça’dır. O dönemde her türlü yiyeceği kurutarak saklamaya çalışmışlar ve yoğurdun saklanması için de tarhana çorbasını bulmuşlardır. Önemli bölümü yoğurttan oluşan Tarhana çorbası besleyici olduğu kadar kuru toz şeklinde olduğu için uzun süre  de saklanabilir. Türkiye'de tarhana çorbasının birçok türünü bulabilirsiniz. Türkiye'de Uşak, Denizli, Kahramanmaraş şehirlerinde ve Beypazarı'nda oldukça ünlüdür.

BİNLERCE YILLIK BESİN

Fermente yani mayalandırılmış ürünler insanoğlunun binlence yıldır besin kaynağı. Başlangıçta, süt, et ve sebzelerin uzun süre             korunması amacıyla yapılan bu yöntemin sağlık üzerinde yararı çok. Bu yöntemle hazırlanan ürünlerden biri de tarhana. Tarhana; buğday unu, yoğurt, biber, tuz, soğan, domates, aroma verici bitkisel maddeler ve baharatlarla  yoğrulan hamurun fermente edildikten sonra  kurutulması, öğütülmesi ve elenmesi ile elde ediliyor.

HASTALIKTA SAĞLIKTA

Bir laktik asit fermantasyonu olan tarhana, bileşiminde yer alan maddelerin protein, vitamin ve mineral (özellikle B vitamini, kalsiyum, demir ve çinko) içeriği bakımından oldukça zengin bir besleyici değere sahip olması nedeniyle, özellikle bebek ve çocuk beslenmesinde oldukça önemli.

Bebeklerde sindirim enzimleri yetersizdir, yaşlılarda ise sindirim enzimlerinin çalışması yavaşlamıştır. Bu nedenle tarhana bebekler ve yaşlılar için tüketimi özendirilmesi gereken, sindirimi kolay ve son derece besleyici bir gıdadır.

Türk mutfağının vazgeçilmez tatlarından olan tarhana çorbası; besleyici, doyurucu ve tamamlayıcı bir besindir. Pişirilirken  içine süt, nohut, mercimek, kıyma ve bazı sebzeler gibi besinler eklenerek besin değeri daha da yükseltilebilir.

Tarhana içinde bulundurduğu çeşitli liflerden dolayı yüksek kolesterol, kalp krizi, kolon kanseri, obezite, yüksek tansiyon, hemoroid ve damar hastalıklarının azaltılmasında etkilidir.

Diyabet (şeker hastalığı), hipertansiyon ve obezitenin tıbbi beslenme tedavisinde glisemik indeksinin beyaz ekmekten düşük olması ve doyurucu özelliğinin fazla olması nedeniyle özellikle şeker hastaları ve insülin direnci olanlar için çok önemli bir besindir.

Yoğurt tüketemeyen kişiler ve bebeklerin beslenmesinde çok iyi bir alternatiftir. Ayrıca tahılların fermentasyonu sonucu oluşan tarhana probiyotik özellikte  bir besindir ve bağırsak florasını korur.

ENFEKSİYONLARA KARŞI KORUR

Probiyotik özelliğinden ötürü iyi bir antioksidant olup kansersavar bir çorbadır.  Bu özelliğinden ötürü kolon kanserine karşı savaşan önemli bir besindir.

Gribal enfeksiyonlarda pişirilen tarhananın içine 1 çay kaşığı kadar zencefil (toz) ve bol nane eklenerek tüketilmesi hastalığın seyrini önemli derecede etkileyecektir.

Geleneksel tarhana üretiminde, ürün güneş enerjisinden  yararlanılarak kurutuluyor. Son yıllarda kadınların aktif iş hayatında rol almasına bağlı olarak hazır gıdalara duyulan gereksinim artmış ve bu hazır gıdalar arasına tarhana da katılmıştır.

Ev yapımı çorbaların içerdiği tüm bu besin öğelerini içeren ve son derece hijyenik şartlarda, el değmeden, geleneksel kurutma yöntemi ile hiçbir koruyucu içermeden paketlenerek beğenimize sunulan hazır tarhana çorbası da teknolojinin bizlere verdiği çok özel bir armağan aslında. Bu nedenle zahmetli bir hazırlık aşamasından geçen tarahana çorbasını hiç çekinmeden hazır çorbalardan da tercih edebilirsiniz. Tarhana çorbasını  özellikle kış aylarında soframızın baş tacı yapmayı ihmal etmemeli ve şifa kaynağı bu geleneksel çorbamıza sofralarımızda daha fazla yer vermeliyiz.

MERCiMEK ÇORBASI

Günümüzde sekiz hububat tanesi (buğday, mısır, pirinç, arpa, sorgum, yulaf, çavdar, mercimek ve darı) alınan kalorilerin yüzde elli altısını ve dünyada tüketilen proteinin yüzde ellisini sağlamaktadır. Bu mahsuller olmaksızın gezegenimiz altı milyar insanı besleyemez.

YARISI AÇ KALIRDI

Bir yandan hububat taneleri olmasaydı şehirlerimiz, medeniyetler, endüstri ya da dünya bildiğimiz gibi olmazdı. Pirinç, buğday ve mısırı yok ettiğinizde dünya üzerindeki insanların yarısı aç kalırdı. Bir araştırmacının vurguladığı gibi, “Hububat taneleri tam olarak insan ve açlık arasında bir yerdedir.”

Bizim yabani hayvan ve yabani bitkilerden oluşan doğal beslenme şeklimiz, dünya nüfusundaki müthiş artışla birlikte tarımı           hayatta kalmanın şartı haline getirmiştir. Bunun yanında tahılların inanılmaz faydalarını da unutmamak gerekir.

LİFLİ VE BOL PROTEİNLİ

Örneğin Türk mutfağında önemli bir yeri olan mercimeğin kökleri Orta Asya’dadır. Bu nedenle çorbasının çıktığı bölge de aynıdır. Farsçada “Merdümek” sözcüğü Türkçe’de “Mercimek” olmuştur.  Lifli ve bol proteinli bir besin olan mercimek; başta B vitamini ve demir olmak üzere kalsiyum, manganez, sodium, bakır, çinko ve fosfor mineralleri açısından da zengindir. Besin değeri oldukça yüksek olan mercimek vücuda ve zihne güç verir.
BAĞIŞIKLIK sistemini kuvvetlendirir. Gözlere de yararlıdır. Mercimeğin kalori değeri de yüksektir. Enerji verir ve yorgunluğu giderir. anne sütünü attırır. Kandaki kolesterol oranını düşürür ve kan akışını hızlandırır. Kalp ve damar hastalıkları ile şeker hastalığından korunmaya ve tedavisine yardımcı olur. Kalp krizi riskini azaltır. Bağırsakları çalıştırarak vücuttaki zararlı (toksik) maddelerin uzaklaştırılmasını kolaylaştırır ve kabızlığı giderir.

Mercimekte bol miktarda bulunan B grubu vitaminleri ve magnezyum stress azaltıcı etki gösterir. Özellikle sinirleri güçlendirici ve sakinleştirici özelliği olan B1 vitamini de yüksek oranda bulunmaktadır.

Akşamları tek başına tüketilen 1 kase  mercimek çorba, iyi bir uyku uyumayı sağlar.

Beyin için çok önemli olan fenilalanın, triptofan, metionin amino asitleri de mercimekte anlamlı derecede yüksek bulunmaktadır.

HAFTADA EN AZ İKİ KEZ İÇİN

Mercimek içindeki demir ve folik asitle kan üretimini destekler. Mercimekte bulunan demir vücut tarafından yüksek oranda emilir ve kansızlığı olan bireyler için faydalıdır ve bağışıklık sistemini de destekler. İçindeki demirin vücut tarafından daha da iyi kullanılması için mercimek çorbasını,  C vitamininden zengin brokoli ile ve bol limonlu yapmaya ne dersiniz?

İşte size mercimek çorbası içmek için pek çok neden...

Özellikle gribal enfeksiyonlarda bol limonlu ve zencefilli bir mercimek çorbasına kim hayır diyebilir ki? Bahsettiğim tüm yararlarından ötürü haftada en az iki kez sofralarımızda mercimek çorbası bulundurmakta fayda vardır. Hazır mercimek çorbalarıysa bu sağlıklı bileşime ulaşımda işimizi hayli kolaylaştırmaktadır. Hazır mercimek çorbalarına evde limon ve C vitamininden zengin sebzeler ilave ederek sofranıza sağlığı katabilirsiniz..
Afiyet ve sağlıkla...

Banu TOPALAKÇI- BUGÜN GAZETESİ

Bu haber 1,115 defa okundu.