Sanal şiddete uğramamak için bunlara dikkat

6 Ağustos 2014 10:46 tsi
Pe­ki, sa­nal şid­de­te uğ­ra­ma­mak için ne­le­re dik­kat et­mek ge­re­kir.

Bir ya­kı­nı­nız ya da yakınınız ta­ra­fın­dan sos­yal med­ya üze­rin­den ha­ka­re­te uğ­ru­yor­sa­nız, if­ti­ra­la­ra, ta­ciz­le­re ma­ruz ka­lı­yor­sa­nız, te­le­fon­la sü­rek­li ara­na­rak ra­hat­sız edi­li­yor­sa­nız, di­ji­tal bil­gi­le­ri­niz ça­lı­nı­yor­sa, fo­toğ­raf ya da vi­de­ola­rı­nız paylaşıllıyorsa dikkat

İn­ter­net ve te­le­ko­mü­ni­kas­yon tek­no­lo­ji­le­ri, bu tek­no­lo­ji­le­re eri­şi­min ko­lay­lı­ğı, Fa­ce­bo­ok ve Twit­ter gi­bi yay­gın ola­rak kul­la­nı­lan sos­yal med­ya ağ­la­rı şid­de­tin ala­nı­nı ge­niş­let­ti.

Yüz yü­ze uy­gu­la­nan şid­det tür­le­rin­den çok da far­kı ol­ma­yan sa­nal şid­det in­ter­ne­tin ve cep te­le­fo­nu­nun ha­ya­tı­mı­zın her ala­nı­na ha­kim ol­ma­sıy­la bir­lik­te gün­de­lik ya­şa­mı­mı­zın bir par­ça­sı ha­li­ne gel­di.

Ye­mek ye­mek, ki­şi­le­ra­ra­sı et­ki­le­şim gi­bi gün­lük iş­le­ri­ni, so­rum­lu­luk­la­rı­nı er­te­le­ye­cek ya da ak­sa­ta­cak ka­dar in­ter­net ba­şın­da ka­lan­la­rın "ba­ğım­lı" ol­duk­la­rı­na dik­kat çe­ken İs­tan­bul Bil­gi Üni­ver­si­te­si Psi­ko­lo­ji Bö­lü­mü Öğ­re­tim Üye­si ve Trav­ma Ça­lış­ma­la­rı Prog­ra­mı Di­rek­tö­rü Yrd. Doç Dr Ay­ten Za­ra, genç­le­re şu tav­si­ye­ler­de bu­lun­du:

SANAL KİŞİLERE GÜVENMEYİN

"Özel bil­gi­le­ri­ni­zi, fo­toğ­raf­la­rı­nı­zı sa­nal or­tam­da pay­laş­ma­yın. Sa­nal or­tam­dan ve ar­ka­daş­lık si­te­le­rin­den ta­nış­tı­ğı­nız ki­şi­le­re faz­la gü­ven­me­yin. Bu in­san­lar­la özel bil­gi­le­ri­ni­zi pay­laş­ma­yın, ar­ka­daş­lık­lar ku­rar­ken tem­kin­li olun. Çün­kü sa­nal or­tam­da da şid­det var!"

İliş­ki bi­çim­le­ri de de­ği­şi­yor

Akıl­lı te­le­fon­lar, tab­let­ler gi­bi in­ter­ne­te ko­lay eri­şim sağ­la­yan ci­haz­lar sa­ye­sin­de iliş­ki bi­çim­le­ri de de­ği­şi­yor.

Bu ürün­le­rin her ge­çen gün pay­la­şım­la­rı azalt­tı­ğı­nı, de­ğer­le­ri eroz­yo­na uğ­rat­tı­ğı­nı, in­san­la­rı bir­bir­le­ri­ne ya­ban­cı­laş­tır­dı­ğı­nı dü­şü­nen Ay­ten Za­ra, "Tek­no­lo­jik ge­liş­me­le­rin et­ki­siy­le fark­lı iliş­ki bi­çim­le­ri ge­li­şi­yor ve iliş­ki­ler­de ra­di­kal de­ği­şim­ler ya­şa­nı­yor.

İn­san­lar, ev­le­rin­de, so­kak­ta, tra­fik­te, okul­da, has­ta­ne­de, iş­ye­rin­de şid­de­tin bin bir çe­şi­di­ne ma­ruz ka­lı­yor.Bu da in­sa­na, top­lu­ma ve ha­ya­ta olan inan­cı­mı­zı azal­ta­rak,ça­re­siz­lik ve mut­suz­lu­ğu­mu­zun art­ma­sı­na, ha­yat­tan çe­ki­lip, içi­mi­ze ka­pan­ma­mı­za ne­den olu­yor.

İş­te bu sü­reç­te dev­re­ye tek­no­lo­ji gi­ri­yor. Bi­rey­ler hem dı­şın­da­ki dün­ya­dan kor­kup ge­ri çe­ki­li­yor­lar hem de iliş­ki kur­ma ve dün­ya­yı ta­nı­ma ih­ti­yaç­la­rıy­la bil­gi­sa­yar ba­şın­dan kal­ka­mı­yor­lar. Ya­ni ço­cuk­lar ve genç­ler hem ka­la­ba­lık için­de yal­nız­lar hem de yal­nız­lık­tankor­kup içi ka­la­ba­lık olan sa­nal bir dün­ya­ya sı­ğı­nı­yor” şeklinde konuştu.

Za­ra, İn­ter­net ve­ya te­le­fon ile ha­ka­re­te uğ­ra­yan, teh­dit edi­len, hak­kın­da de­di­ko­du ya­yı­lan, kö­tü ko­nu­şu­lan ki­şi­ler­de en sık rast­la­nı­lan psi­ko­lo­jik yan­sı­ma­la­rı ise şöy­le sı­ra­lı­yor: "Yo­ğun bir utanç ve ye­nil­gi duy­gu­su, içe ka­pan­ma, dış dün­ya­dan uzak­laş­ma, ken­di­ni önem­siz ve­ya de­ğer­siz his­set­me, yo­ğun kay­gı ve dep­res­yon."

Sa­nal şid­de­te er­kek­ler da­ha çok uğ­ru­yor

Genç Ha­yat Vak­fı­’nın İs­tan­bul'da­ki 50 li­se­de öğ­re­nim gö­ren, bin 714 öğ­ren­ci üze­rin­de yap­tı­ğı Li­se­li Genç­ler ve Şid­det Al­gı­sı Araş­tır­ma­sı­’na gö­re öğ­ren­ci­le­rin yak­la­şık yüz­de 30'u sa­nal şid­de­te ma­ruz ka­lı­yor.

Tek­no­lo­ji üze­rin­den bir di­ğe­ri­ne za­rar ver­me ey­le­mi ola­rak ni­te­len­di­ri­len sa­nal şid­det genç er­kek­ler ara­sın­da genç kız­la­ra oran­la, ne­re­dey­se iki kat da­ha faz­la ya­şa­nı­yor. Te­le­fon ve­ya in­ter­net üze­rin­den ya­pı­lan teh­dit­le­rin, de­di­ko­du­la­rın, ha­ka­ret­le­rin, imaj bo­zul­ma­sı­nın ve is­tek dı­şın­da fo­toğ­raf-vi­de­o pay­la­şım­la­rı­nın en çok uy­gu­la­nan sa­nal şid­det ey­lem­le­ri ol­du­ğu­nu be­lir­ten Genç Ha­yat Vak­fı Ge­nel Mü­dü­rü Uğur Gül­de­rer, sa­nal şid­de­tin bir nok­ta­dan son­ra fi­zik­sel şid­de­t  dö­nü­şe­bi­le­ce­ği­ne dik­kat çek­ti ve ek­li­yor:

Üzücü olabiliyor

"Sa­nal şid­det en az bi­li­nen şid­det tür­le­rin­den bi­ri­dir. İn­ter­net üze­rin­de­ki çe­şit­li sos­yal pay­la­şım si­te­le­rin­de ar­ka­daş­lık kur­mak ne ka­dar önem­liy­se, yi­ne ay­nı mec­ra­lar­da az sa­yı­da ar­ka­da­şa sa­hip ol­mak ya da bel­li grup­lar­dan izo­le edil­mek de ay­nı de­re­ce­de üzü­cü ola­bi­li­yor."

SERDA KIVILCIM - BUGÜN GAZETESİ

Bu haber 2,137 defa okundu.