Ramazan'da düzenli uykuya dikkat

15 Temmuz 2014 10:43 tsi
Vücudun dinlenemesi için uykuya dikkat

Yaz mevsimi, birçok kişinin özlemle beklediği ve motive olduğu dönemdir. Ancak, oruç tutulan Temmuz ayında, aç-susuz kalmak, bunaltıcı havaların da etkisiyle, kişide terleme yoluyla oluşan su kaybı, gerginlik ve tahammülsüzlüğü artırabiliyor. Sorunun çaresi ise düzenli uyku, iftar ve sahurda.

Yaz ay­la­rın­da tu­tu­lan oruç, fi­zik­sel yor­gun­lu­ğun ya­nı sı­ra, psi­ko­lo­ji­miz üze­rin­de­ki et­ki­le­riy­le de dik­kat çe­ki­yor. Yaz ay­la­rın­da oru­cun ne­den ol­du­ğu si­nir­li ruh ha­li­ni en­gel­le­mek için ön­ce­lik­le ki­şi­nin ye­me, iç­me ve uy­ku dü­ze­ni­ne özen gös­ter­me­si ge­re­kir. Ya­ni, ki­şi­nin if­tar ve sa­hu­ru dü­zen­li yap­ma­ya özen gös­te­re­rek oruç tut­ma­sı, vü­cu­dun sis­te­mi­ni sars­ma­ma­sı ol­duk­ça önem ta­şır. Sa­hur ya­pan ki­şi­ler­de ge­ce uy­ku­su­nun bö­lün­me­si ve ki­şi­nin gün­lük iş­le­ri­ne ay­nı sa­at­te baş­la­mak zo­run­da ol­ma­sı; yor­gun­luk, dik­kat da­ğı­nık­lı­ğı ve kon­san­tras­yon kay­bı­na ek ola­rak, si­nir­li­li­ği de be­ra­be­rin­de ge­ti­re­bi­lir. Bu du­ru­mu en­gel­le­mek için, birta­kım ön­lem­ler alı­na­bi­lir. Bu ön­lem­ler ara­sın­da; bu aya has gün­düz şe­ker­le­me­si, ak­şam er­ken yat­ma, gün­lük yo­ğun­lu­ğu göz­den ge­çi­rip or­ta ve uzun va­de­de ya­pıl­ma­sı, iş­le­ri za­ma­na yay­ma, ekip ça­lış­ma­sı­nı ve yar­dım­laş­ma­yı ön pla­na çı­kar­ma yer alır.

Psi­ki­yat­rik has­ta­lık­lar ve oruç

Ki­şi­nin ta­ham­mül­süz­lük ya­şa­ma­sın­da­ki en önem­li fak­tör­ler­den bi­ri su kay­bı­dır. İf­tar ve sa­hur ara­sı­nın kı­sa ol­ma­sı ve tok­luk his­si ne­de­niy­le su tü­ke­ti­mi­nin azal­ma­sı si­nir­li­lik oluş­tu­ra­bi­lir. Bu ne­den­le, bu dö­nem­de bol sı­vı tü­ke­til­me­li­dir.

Psi­ki­yat­rik te­da­vi gö­ren has­ta­lar, ilaç­la­rı­nı ak­sat­ma­mak kay­dıy­la oruç tu­ta­bi­lir­ler. An­cak lit­yum ve val­pro­ik asit et­ken mad­de­li ilaç­lar baş­ta ol­mak üze­re, duy­gu du­ru­mu­nu den­ge­le­yen ilaç­la­rı kul­la­nan­lar sı­vı kay­bı ne­de­niy­le ilaç­la­rın kan­da gö­re­ce­li ola­rak art­ma­sı so­ru­nuy­la kar­şı kar­şı­ya ka­la­bi­lir­ler. Bu has­ta­lar için, he­ki­me da­nış­mak ve ona­yı­nı al­mak kay­dıy­la, gün­düz alın­ma­sı ge­re­ken ilaç­la­rın sa­hur­da alı­na­bi­le­ce­ği söy­le­ne­bi­lir.
İlaç ayar­la­ma­la­rı­nın, has­ta­nın he­ki­mi ta­ra­fın­dan ayar­lan­ma­sı ge­re­kir. Ki­şi­ler bu ayar­la­ma­yı ken­di baş­la­rı­na yap­ma­ma­ya özen gös­ter­me­li­dir. Çün­kü, psi­ki­yat­rik has­ta­lık­lar tek­rar­la­ma po­tan­si­ye­li­ne sa­hip­tir.

Oruç ço­cuk­la­rı da olum­lu et­ki­li­yor

Gü­nü­müz­de pek çok ki­şi, “ne­re­de o es­ki Ra­ma­zan­la­r” de­mek­ten ken­di­ni ala­maz. As­lın­da de­ği­şen Ra­ma­zan de­ğil, Ra­ma­zan­la il­gi­li al­gı­la­rı­mız­dır. Şu an­da ço­cuk olan­lar da ile­ri­de bu Ra­ma­zan’­la­rı ara­ya­cak­lar­dır. Çün­kü, Ra­ma­zan di­ğer ay­lar­dan fark­lıat­mos­fe­re sa­hip­tir. Ge­ce sa­hu­ra kalk­ma, ak­şam if­tar to­pu­nu bek­le­me, da­vet­ler, if­ta­ri­ye­lik­ler, te­ra­vih ön­ce­si ve son­ra­sı so­kak­lar­da­ki can­lan­ma Ra­ma­za­n’ın zi­hin­ler­de fark­lı al­gı­lan­ma­sı­na ne­den olur. Bu fark­lı at­mos­fer ço­cuk­la­rın Ra­ma­zan coş­ku­su­na or­tak ol­ma­la­rı­nı sağ­lar, bir­lik, be­ra­ber­lik duy­gu­la­rı­na olum­lu et­ki eder.

Oruç tutmanın psikolojimiz üzerindeki olumlu etkileri

Oruç tutmak, dini vecibeleri yerine getirmenin vermiş olduğu huzur ve tatmin duygusu açısından önemlidir. Bu olumlu etki sadece oruçla sınırlı değildir. Dinin, insan psikolojisi üzerindeki olumlu etkisi bilinmekte ve tüm dünyaca kabul edilmektedir. Özellikle yaz aylarında daha zahmetli olan oruç ibadeti, kişide zevklerini ve ihtiyaçlarını ertelemesi nedeniyle, Allah’a yakınlık duygusu doğurur ve kişi, emri yerine getirmiş olmanın huzurunu yaşar. Kişi, kendini diğer ibadetler açısından eleştiriyorsa bu emri yerine getirmiş olma nedeniyle umutlanır ve kendine çekidüzen vermek için adım atar. Allah’a yakın olmanın verdiği güven, kişide kaygıyı da azaltır. Oruç, toplumda kendisi gibi diğer insanların da aynı sıkıntılara katlanıp, umutla karşılığını beklemesi nedeniyle, toplumsal olarak da birleştirici role sahiptir.

Oruç tutanlarda sıklıkla görülen zihinsel yorgunluk önlenebilir

Uyku, yeme ve sıvı tüketimine özen göstererek oruç tutanlarda sıklıkla görülen zihinsel yorgunluğun üstesinden gelinebilir. Uyku azalması, kişinin trafikte dikkatinin dağılmasına ve trafik kazalarına yol açabileceği gibi iş kazalarına da neden olabilir. Bu nedenle, uyku ve yeme içme dengelerinin doğru kurulması, kişinin günlük hayatını aksatmaması açısından büyük önem taşır.

Suçluluk duygusunun önüne geçmek için yapılması gerekenler

Hastalık gibi nedenlerle oruç tutamayanların dini açıdan sorumlu olmadıkları bilinmektedir. Çünkü, kişi elinde olmayan bedensel sorunları nedeniyle oruç tutamamaktadır. Yani, oruç tutmama kendi seçimi değil, bedenindeki sorunların oruç tutmaya izin vermemesi sonucu ortaya çıkmıştır. Kişiler, bu konuda bilgili olmayan insanların yorumlarına kulak vererek sağlığını tehlikeye atmamaya özen göstermelidir. Dini konulardaki sorulara, Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı müftülükler telefonla aranarak yanıt alınabilir.

SERDA KIVILCIM - BUGÜN GAZETESİ

Bu haber 1,219 defa okundu.