Ramazan'ı sağlıklı bir kalple geçirin

4 Temmuz 2014 11:06 tsi
Ra­ma­zan ayın­da uzun sü­ren aç­lık ve su­suz­lu­ğun vü­cu­da bir­çok et­ki­si bu­lu­nu­yor. An­cak tah­min edi­le­nin ak­si­ne bu et­ki­ler sa­de­ce olum­suz de­ğil.

Sağ­lık­lı bi­rey­le­rin oruç tut­ma­la­rı­nın hem kalp­le­ri­ne hem de psi­ko­lo­ji­le­ri­ne önem­li fay­da­la­rı bu­lu­nu­yor. Ta­bii ki bir­çok sağ­lık ku­ra­lı­na özel­lik­le dik­kat et­mek ve uy­mak ge­re­ki­yor. Çün­kü risk ta­şı­yan­lar he­kim­le­ri­ne da­nış­ma­dan oruç tut­tuk­la­rın­da teh­li­ke­li so­nuç­lar­la kar­şı­la­şı­la­bi­li­yor

Acı­ba­dem Ata­kent Has­ta­ne­si Kar­di­yo­lo­ji Uz­ma­nı Doç. Dr. Ah­met Ka­ra­bu­lut, oru­cun kalp üze­rin­de­ki et­ki­le­ri ve dik­kat edil­me­si ge­re­ken­ler   hak­kın­da bil­gi ver­di.

Kalp has­ta­la­rın­da sık­lık­la ge­li­şen psi­ko­lo­jik bo­zuk­luk ve dep­res­yon ha­li oruç­la bir­lik­te dü­ze­li­yor. Has­ta “kalp has­ta­sı ol­dum, ya­rım adam ol­du­m” psi­ko­lo­ji­sin­den çı­kı­yor. Kalp hı­zın­da­ki azal­ma ve tan­si­yon­da olu­şa­cak düş­me ile gö­ğüs ağ­rı­sı, ne­fes dar­lı­ğı gi­bi şi­ka­yet­ler aza­lı­yor.Şe­ker ve ko­les­te­rol kon­tro­lü ko­lay­la­şı­yor ve da­mar sağ­lı­ğın­da iyi­leş­me ya­şa­nı­yor.

HER KALP HASTASI ORUÇ TUTAMIYOR

Cid­di kalp ye­ter­siz­li­ği has­ta­la­rı, te­da­vi edil­me­miş da­mar dar­lı­ğı bu­lu­nan­lar, iler­le­miş ka­pak has­ta­la­rı, kon­trol­süz yük­sek tan­si­yon has­ta­la­rı, böb­rek ye­ter­siz­li­ği bu­lu­nan­lar, çok­lu ilaç ya da in­sü­lin   kul­la­nan şe­ker has­ta­la­rı, gü­nün be­lir­li sa­at­le­rin­de ilaç al­mak zo­run­da olan ve bu ilaç te­da­vi­si if­tar ve sa­hu­ra gö­re ayar­la­na­ma­yan has­ta­lar oruç tut­ma­ma­lı­dır.

Ay­rı­ca kalp ame­li­ya­tı ya da ba­lon stent iş­le­mi ge­çi­ren­le­rin 2 ay oruç tut­ma­la­rı öne­ril­mi­yor. Bu has­ta­lar oruç tut­tuk­la­rın­da, şi­ka­yet­le­rin­de ar­tış, ge­nel du­rum­la­rın­da bo­zul­ma ve has­ta­ne­ye ya­tış ge­re­ke­bi­li­yor.

Oru­cun olum­suz et­ki­le­ri da­ha çok oruç tut­ma­ma­sı ge­re­ken ki­şi­ler­de gö­rü­lü­yor. Risk ta­şı­yan ve te­da­vi al­ma­yan has­ta­lar­da özel­lik­le if­tar son­ra­sı dö­nem­de kalp kri­zi ge­li­şe­bi­li­yor.

Kalp ye­ter­siz­li­ği has­ta­la­rın­da ge­li­şe­cek sı­vı den­ge­siz­li­ği­ne bağ­lı ri­tim bo­zuk­luk­la­rı göz­le­ne­bi­li­yor.Böb­rek ye­ter­siz­li­ği olan has­ta­lar­da kö­tü­leş­me ya­şa­na­bi­li­yor. Ye­ter­li te­da­vi al­ma­yan has­ta­lar­da yük­sek tan­si­yon atak­la­rı ge­li­şe­bi­li­yor. Yük­sek doz tan­si­yon ila­cı alan ki­şi­ler­de oruç dö­ne­min­de tan­si­yon düş­me atak­la­rı ve bay­gın­lık gö­rü­le­bi­li­yor.

RİSKLİ HASTALARDA İFTAR SONRASI ÖNEMLİ

Ri­tim bo­zuk­lu­ğu olan has­ta­lar­da ara­lık­lı ri­tim yük­sel­me­si ve çarpıntı atakları oluşuyor. Şeker hastalarında, şeker düşüklüğüne bağlı şikayetler ve baygınlık yaşanabiliyor. İftarda yenilen ağır yemekler ve sigara içimi kalp krizini tetikleyebiliyor.

Normalde öğleden sonraki saat periyodunda sıklaşan kalp krizi gelişimi, Ramazan ayında iftar sonrası döneme kayıyor. Ayrıca idrar söktürücü ilaç kullanan hastalarda mineral dengesizliği gelişebiliyor ve şikayetler artabiliyor.

Ra­ma­za­n’ı sağ­lık­lı bir kalp­le ge­çir­mek için özel öne­ri­ler

*He­ki­mi­ni­ze da­nış­ma­dan oruç tut­ma­yın.

*Oruç dö­ne­min­de ge­li­şe­cek uy­ku dü­zen­siz­li­ği­ni den­ge­le­mek için im­ka­nı­nız var­sa öğ­le­den son­ra 1 sa­at uyu­yun. Öğ­le gü­ne­şin­de dı­şa­rı çık­ma­yın

*Gü­neş al­tın­da ve ağır iş­ler­de ça­lı­şı­yor­sa­nız du­ru­mu­nu­zu he­ki­mi­niz­le pay­la­şın ve oruç ka­ra­rı­nı çev­re­sel şart­la­rı göz önün­de bu­lun­du­ra­rak ve­rin.

*Ka­pak has­ta­sıy­sa­nız, ri­tim bo­zuk­lu­ğu ya da felç ne­de­niy­le kan su­lan­dı­rı­cı ilaç kul­la­nı­yor­sa­nız oruç sü­re­sin­ce he­ki­mi­ni­zin ya­kın ta­ki­bin­de olun.

*Mev­cut sağ­lık­lı di­yet alış­kan­lık­la­rın­dan vaz­geç­me­yin, zi­ya­fet ya da sul­tan sof­ra­la­rı­na otur­mak­tan ka­çı­nın. İf­ta­rı su ve çor­bay­la açın.

*Hur­ma, ye­şil sa­la­ta ve kom­pos­to ya da ho­şafa sof­ra­da mut­la­ka yer ve­rin.

*Yi­ye­ce­ği­niz ek­mek mik­ta­rı­nı me­nü­ye gö­re ayar­la­yın. Ma­kar­na-pi­lav gi­bi kar­bon­hid­rat ağır­lık­lı me­nü­ler­de ek­mek ye­me­yin.

*Ana ye­mek çor­ba ve sa­la­ta­lar son­ra­sı tek çe­şit ana ye­mek yi­yin, yük­sek ka­lo­ri­li ve yağ­lı çe­şit çe­şit ana ye­mek­le­ri bir ara­da tü­ket­me­yin.

*İf­tar ye­me­ği­ni ya­vaş tü­ke­tin ve mi­de sı­nır­la­rı­nı­zı zor­la­ma­yın.

*Gaz­lı içe­cek ye­ri­ne do­ğal so­da­yı ter­cih edin. Tat­lı ola­rak süt­lü tat­lı­lar ter­cih edin. Tat­lı ve mey­ve fas­lı­nı ye­mek­ten 2 sa­at son­ra ya­pın.

*Tan­si­yon has­ta­sıy­sa­nız ve tuz kı­sıt­la­yı­cı di­ye­ti­niz var­sa, Ra­ma­za­n’­da da di­ye­te de­vam edin.

*İf­tar­da ve sa­hur­da si­ga­ra iç­me­yin. Oruç, si­ga­ra bı­rak­mak için en ide­al dö­nem­dir. Bu dö­ne­mi iyi bir şe­kil­de de­ğer­len­di­re­bi­lir­si­niz.

*Mut­la­ka sa­hur ya­pın ve kah­val­tı çe­şit­le­ri­ni ter­cih edin. Sa­hu­ra kal­ka­ma­yan kalp has­ta­la­rı, gü­nü oruç­lu ge­çir­mek için ıs­rar­cı ol­ma­yın.

*Sa­hur­da tü­ke­ti­le­cek ağır ye­mek­ler ve tat­lı­lar, mi­de sal­gı­sı­nı ve in­sü­lin uya­rıl­ma­sı­nı ar­tı­rı­yor, gün içe­ri­sin­de aç­lı­ğı te­tik­li­yor. Bu ne­den­le ha­fif kah­val­tı­lık çe­şit­le­ri ter­cih edil­me­li­dir.

*Lif ih­ti­ya­cı­nı kar­şı­la­mak için sa­hur­da ye­şil sa­la­ta ve mey­ve tü­ke­tin. Sa­hur sof­ra­sın­da 1 çay ta­ba­ğı ka­dar ta­ze ce­viz, ba­dem ve­ya fın­dık da­mar sağ­lı­nı­zı ko­ru­yor.

*Sa­hur­da çay-kah­ve tü­ke­ti­mi ye­ri­ne su ter­cih edin.

Risk ta­şı­yan­la­rın da he­kim kon­tro­lün­den geç­me­si fay­da­lı olur!

Daha önceden hastalığı olmayan kişilerde de oruç esnasında kalp krizi gelişebiliyor.     Ancak bu kişiler genellikle kalp hastalığı açısından risk taşıyanlar.

Bu nedenle daha öncesinde bilinen kalp hastalığı olmasa bile, ailesinde kalp krizi için ciddi genetik yatkınlık olanların, kilolu kişilerin, şeker ve kolesterol değerleri yüksek olanların, sigara içenlerin, tansiyon değerleri dengesiz seyreden kişilerin oruç tutmadan önce hekim kontrolünden geçmesi gerekiyor.

Sigara tiryakileri, oruç sırasında sigara yoksunluğuna bağlı çarpıntı şikayetleri hissedebiliyor. Bütün bunların yanında tansiyon düşüklüğü yaşayanların tansiyon değerleri zaten alt sınırda seyrettiğinden, oruç döneminde gelişecek ek düşme ile halsizlik, baş dönmesi hatta baygınlık dahi yaşayabiliyorlar.Bu kişilerin öğle saatlerinde güneşe çıkmaması ve iftarla sahur arasında en az 2 litre sıvı tüketmesi gerekiyor.

Acil ser­vi­si zi­ya­ret et­mek is­te­mi­yor­sa­nı­z…

Ra­ma­zan, ru­hu­nuz ka­dar be­de­ni­ni­zin; özel­lik­le mi­de­ni­zin din­len­di­ği bir ay. Bu ay­da mi­de­ni­zi din­len­di­re­bi­lir ve ye­mek­le­ri­ni­zi dü­zen­li ola­rak ay­nı sa­at­ler­de ye­di­ği­niz için me­ta­bo­liz­ma­nı­za ri­tim ka­zan­dı­ra­bi­lir­si­niz. Ya da bun­la­rın hiç­bi­ri­si­ni yap­ma­yıp Ra­ma­za­n’­ı acil ser­vis­ler­de ge­çi­re­bi­lir­si­ni­z…

Su kaybına dikkat

Ra­ma­zan ayın­da acil ser­vis­le­re çok sa­yı­da baş­vu­ru ol­du­ğunu vur­gu­la­yan Hi­sar In­ter­con­ti­nen­tal Hos­pi­tal Acil Ser­vis He­ki­mi Dr. İr­fan Yal­dır “Yaz gün­le­rin­de ter­le­me ve ye­ri­ne su ko­ya­ma­ma ne­de­ni ile su kay­bı­nın da art­tı­ğı dü­şü­nül­dü­ğün­de be­lir­li has­ta­lık­la­rın ağır­laş­ma­sı da ka­çı­nıl­maz ola­cak­tı­r” de­di. Yal­dır şu açık­la­ma­lar­da bu­lun­du:

Ra­ma­za­n’­da han­gi has­ta­lık­lar gö­rü­le­bi­lir?

*Kan şe­ke­ri dü­şük­lü­ğü­ne ya da gı­da ile te­tik­le­nen mig­re­ne bağ­lı şid­det­li baş ağ­rı­la­rı.

*Şe­ker has­ta­la­rın­da su kay­bı,kan şe­ke­ri düş­me­si­ne bağ­lı ola­rak ba­yıl­ma ve hal­siz­lik.

*Yaş­lı­lar­da sı­vı kay­bı­nın so­nu­cu olu­şa­bi­le­cek üre yük­sel­me­si­nin ya­rat­tı­ğı bu­lan­tı ve kus­ma.

*Mik­ro­bik is­ha­li ya da be­sin ze­hir­len­me­si olan has­ta­lar­da elek­tro­lit ve sı­vı den­ge­si­nin bo­zul­ma­sı­nın ya­rat­tı­ğı ge­nel du­rum bo­zuk­lu­ğu be­lir­ti­le­ri.

*Tüm kro­nik has­ta­lı­ğı olan ki­şi­ler­de has­ta­lık be­lir­ti­le­ri­nin ağır­laş­ma­sı.

*Has­sas ül­ser ya da gas­tri­ti olan has­ta­lar­da mi­de yan­ma­la­rı, ka­rın ağ­rı­sı ve şiş­kin­lik.

Bu­nun ya­nın­da özel­lik­le if­tar­da den­ge­siz ve hız­lı ye­me­ye bağ­lı ola­rak olu­şan mi­de-ba­ğır­sak ra­hat­sız­lık­la­rı Ra­ma­za­n’­da acil ser­vis­te en sık gör­dü­ğü­müz has­ta­lık ve şi­ka­yet­ler­den baş­lı­ca­la­rı­dır.

D vi­ta­mi­ni tan­si­yo­nu ön­lü­yor

150 bin Av­ru­pa­lı üze­rin­de ya­pı­lan araş­tır­ma D vi­ta­mi­ni­nin yük­sek tan­si­yon ris­ki­ni azalt­tı­ğı­nı or­ta­ya koy­du. Da­ha ön­ce­ki araş­tır­ma­lar da D vi­ta­mi­ni ek­sik­li­ği­nin MS da­hil ba­ğı­şık­lık sis­te­mi­ni et­ki­le­yen has­ta­lık­lar­da et­ki­li ol­du­ğu­nu gös­ter­miş­ti

Araş­tır­ma­yı yü­rü­ten Gü­ney Avus­tral­ya Üni­ver­si­te­si uz­ma­nı Eli­na Hyppo­nen, her gün D vi­ta­mi­ni alan­la­rın şe­ker has­ta­lı­ğı ve kalp ra­hat­sız­lık­la­rı­na yol açan yük­sek tan­si­yon ris­ki­ni dü­şür­müş ol­duk­la­rı­nı söy­le­di. Uz­man­lar, aşı­rı gü­neş kre­mi kul­lan­ma­dan gü­ne­şe çık­ma­yı ve D vi­ta­mi­ni içe­ren gı­da­lar tü­ket­me­yi ve günde 400 ila 1000 bi­rim D vi­ta­mi­ni alın­ma­sı­nı tav­si­ye edi­yor. So­mon ba­lı­ğı, us­kum­ru, man­tar, tu­na ba­lı­ğı, süt, yo­ğurt, pey­nir ve yu­mur­ta bol mik­tar­da D vi­ta­mi­ni içe­ri­yor.

SERDA KIVILCIM - BUGÜN GAZETESİ

Bu haber 1,342 defa okundu.