Kendisi küçük öfkesi büyükse

14 Şubat 2014 10:40 tsi
Çocuklarla iletişime geçerken bu yanlışlardan uzak durun

Çocuklarının öfkesini kontrol edememek, anne-babalarda çaresizlik duygusu doğurabiliyor. Uzmanlara göre, ‘hayır’ cevabını sevmeyen çocuğa, ‘çivi çiviyi söker’ mantığıyla aynı ölçüde tepki vermek yapılan en büyük yanlış

İstediği yapılmayan her çocuk, bağırma, ısırma, vurma ve kendini yere atma yöntemlerine başvurabiliyor. Bu durumda aynı ölçüde çocuğa tepki göstermenin yanlış olduğunu belirten Memorial Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikolojisi Bölümü’nden Uz. Psk. Özge Merve Türk, çocukların dikkat çekmek için öfkelerini kullandığını vurguladı.

Dikkat çekme yöntemi

Üzüntü, korku, şaşırma, sevinme gibi temel bir duygu olan öfke, spontan ve doğal olarak yüzde kızarma, kalbin çarpması ve küçük çocuklarda ağlama krizlerine varan tepkiler olarak ortaya çıkabildiğini söyleyen Türk, şöyle konuştu: “Bebek, doğumundan sonraki dönemde ihtiyaçlarının ağlama ile giderildiğini ve çevreyi harekete geçirebildiğini yavaş yavaş öğrenir. İhtiyaçları giderilmediğinde hayal kırıklığı ile tanışır ve tek çaresinin ağlamak olduğunun farkına varır. Bir yaşından itibaren çocuklar büyüdükçe öfkelenme ve bunu gösterme davranışına başlar. Öfkeli davranışlar genellikle yapmak istediğini yapamama, istemediği bir şeyi yapma, çok yorulma, acıkma, kendini ifade edememe ve ebeveynlerin dikkatini çekmek amacıyla kullanılan bir yöntemdir.”

Krizin başladığı nokta

Bu dönemde çocuklardaki davranışların ben merkezli ve dürtüsel olduğunu vurgulayan Türk, “Çocuklar davranışlarını engellemek istemezler ve bunun karşısında da onu yönlendirmeye çalışan ebeveynler ile zıtlaşırlar. İşte tam da bu noktada kriz başlar, çocuk bağırabilir, ısırabilir, vurabilir ve kendisini yere atabilir” dedi

2 yaş en kritik dönem

İki yaş dö­ne­mi­nin ço­ğun­luk­la “kor­kunç iki ya­ş” ola­rak ad­lan­dı­rıl­dı­ğı­nı ak­ta­ran Uz. Psk. Öz­ge Mer­ve Türk, ço­cuk­lar­da­ki öf­ke­nin na­sıl yö­ne­til­me­si ge­rek­ti­ği ko­nu­sun­da şun­la­rı söy­le­di: “Ço­cuk bu yaş­ta yü­rü­me­ye ve ko­nuş­ma­ya baş­lar, çev­re üze­rin­de hâ­ki­mi­ye­ti ar­tar. Ken­di­ni dün­ya­nın mer­ke­zin­dey­miş gi­bi his­se­den ço­cuk, yap­mak is­te­di­ği­nin en­gel­len­me­sin­den hoş­lan­maz ve ‘ha­yır’lar baş­lar. Kar­şı­lık­lı ger­gin­lik art­tık­ça ço­cuk­ta tut­tur­ma­lar ve ne­ga­tif ta­vır­lar öf­ke kriz­le­ri­ne dö­nü­şe­bi­lir. Ço­cu­ğun öf­ke­li tu­tum­la­rı­na ay­nı şe­kil­de tep­ki ver­mek onun ger­gin­li­ği­ni da­ha da ar­tı­rır. Sa­kin ka­lı­na­rak ve kriz anı ge­çin­ce ço­cuk­la ko­nu­şa­rak du­ru­mu de­ğer­len­di­re­rek duy­gu­la­rın dı­şa vu­rul­ma­sı­nı sağ­la­mak her iki ta­ra­fı da ra­hat­la­ta­cak­tır. Her­han­gi bir vur­ma dav­ra­nı­şın­da ço­cu­ğu sa­de­ce tut­mak ve onun­la göz kon­ta­ğı ku­ra­rak bu­nu bir da­ha yap­ma­ma­sı söy­le­mek doğ­ru olur.

Krizi önlemek için doğru cümleler seçin

İs­te­di­ği­ni yap­tır­mak için öf­ke­le­nen ço­cu­ğun bu dav­ra­nış­la­rı­na son ver­mek is­te­yen ebe­veyn­ler ço­cuk­la­rın is­te­ği­ni anın­da ye­ri­ne ge­tir­me dav­ra­nı­şı­nı se­çe­bi­li­yor. Ya­pıl­ma­sı ge­re­ken; dav­ra­nış­lar­da net ol­mak­tır. Ör­ne­ğin yat­ma saa­ti gel­miş ise ‘Ya­ta­ğa git­mek is­ter mi­sin’ gi­bi açık uç­lu bir so­ru ye­ri­ne ‘Ya­ta­ğa git­me saa­ti’ de­mek, kriz­le­ri ön­le­mek­te da­ha fay­da­lı­dır.

Vurmayın, göz kontağı sağlayın

Çocuğa vurmanın bir sınırsızlık göstergesi olduğu düşünüldüğünde anne-baba-çocuk çerçevesinde ebeveynin konumu vurgulanarak sınırların çizilmesi gerekir. Çocuğu odaya kapatarak cezalandırmak gibi öfkeyi artırıcı ve anlamsız davranışlardan uzak durulmalı. Çünkü çocuğa öfkeli şekilde davranmak onun da aynı şekilde davranmasına model oluşturur.

SERDA KIVILCIM - BUGÜN GAZETESİ



Bu haber 1,438 defa okundu.